Comar na Drise

Comar na Drise


Suidheachadh
Dùthaich	Alba
Ceàrn	Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh
Co-chomharran	54° 58' 06″ Tuath 03° 21' 00″ Iar
Feartan fiosaigeach
Àireamh fòn	01461
Duilleag oifigeil	Comar na Drise aig Visit Scotland

‘S e baile beag dùthchasail faisg air Inbhir Anainn, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th’ ann an Comar na Drise (Beurla: Cummertrees). Tha e suidhichte dà chilemeatair air falbh bhon a' chladaich, aig dìreach 4m os cionn ìre na mara,^[1] air an àirde an ear-dheas Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phrìs ro 1975), eadar an Daltan agus Ruadhail, ri taobh an Uillt Pow.^[2] Tha e 251km air falbh bho Obar Dheathain, 110km bho Ghlaschu, 108km bhon An t-Sròn Reamhar agus 108km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.^[3] 'S e Beurla a th' ann a’ chiad chànain aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Comar na Drise. Tha Eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas agus coilltearachd. A bharrachd air sin, tha taigh-òsta^[4] agus raon goilf air iomall Chomar na Dris aig Powfoot, a bhuineas dhan pharaiste. Taobh fhoghlaim, tha bun-sgoil ann,^[5] ach feumar a dhol dhan àrd-sgoil ann an Inbhir Anainn.

Freumhan an Ainm

A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha e coltach gur ann à Cymer agus Tres (a tha a' ciallachadh Comar na Trioblaid) ann an Cuimris a tha an t-ainm.^[6] A dh'aindeoin sin, tha cuid eile dhen bheachd gur ann à Gàidhlig Comar agus Dreas a tha e.^[7] 'S ann gu math pailt a tha ainmean-àite ann an Cuimris ann an ceann a deas na h-Alba. A bharrachd air sin, nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an 14mh Linn.^[8] Sa chùis seo, chan eil diofar mòr ann eadar a' Ghàidhlig agus a' Chuimris.

Daoine Ainmeil

Florence Dixie (1855 - 1905). Sgrìobhadair, neach-aithris cogaidh agus feimineach.

Eachdraidh

Thachair arrabhaig eadar Arm Raibeart Bruis agus feachd Shasannach an seo ri linn Cogadh Neo-eisimeileachd na h-Alba.^[9] Chuir na Gall ruaig air fir na h-Alba. Chaidh tùr dìona a thogail ann an 1590, air an robh Fourmerkland Tower. Chaidh Na Seumasaich seachad air Comar na Drise air an t-seann rathad shuas gu tuath ann an 1746, an dèidh dhaibh Sasainn fhàgail.^[10]Chaidh lùchairt Kinmount a thogail an seo ann an 1820 leis a' Mharcas Queensberry agus 's e fear air an robh Robert Smirke a bh'ann an ailtire.^[11] Cheannaich Steve Ovett, a bha na Lùth-chleasaiche, an lùchairt ann an 1988^[12] Chaill an 9mh Marcas, Iain Sholto Dùghlasach, an oighreachd leis nach robh esan idir glic taobh gnothachas. A' dh'aindeoin sin, sgrìobh esan riaghailtean bogsaigidh agus dh'fhàg e air Oscar Wilde^[13] gu robh an sgrìobhadair ann an càirdeas Co-sheòrsach leis a mhac, Percy. Thog fear-gnothaich à Sasainn sreath dhe taighean ann an stoidhle Shasannach fad na 1890an nuair a bha làmh an uachdair aige san oighreachd, is esan ag iarraidh an sgìre a leasachadh airson turasachd. Gu mì-fhortanach dhasan, rinn An Cogadh Mòr sgrios air a chuid phlanaichean.^[14] Thogadh stèisean rèile air an loighne eadar Glaschu agus Cathair Luail ann an 1848 ach dhùnadh e ann an 1955 is chaidh an togalach a reic.^[15]

Iomraidhean

↑ Falling Rain
↑ Scottish places
↑ Distance Calculator
↑ Powfoot Golf Hotel
↑ A' Chomhairle^{[dead link]}
↑ The New Statistical Account of Scotland, Volume 2, William Blackwood, Dùn Èideann 1834
↑ The Placenmes of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
↑ Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
↑ Canmore
↑ Am Baile^{[dead link]}
↑ Alba Aosmhor
↑ Daily Record
↑ Dowling, Linda C (1994). Hellenism and homosexuality in Victorian Oxford. Ithaca, NY: Cornell University Press. d. 141. ISBN 9780801429606.
↑ Dumfriesshire Companion
↑ Lindsay, David M. E. (2002). G&SWR Register of stations, routes & lines. G&SWR Association. Pàirt 2.1, Duilleag 2

Bailtean ann an Siorrachd Dhùin Phris

Achadh na h-Eaglaise • Ae • Amisfield • Applegarthtown • Auldgirth • Bankend • Bàrr na Dris • Beattock • Bentpath • Canonbaidh • Cathair • Cathair Ruairidh • Chapelknowe • Cille Chonaill • Cille Bhrìghde • Cill Osbairn • Cille Phàdraig nam Fleamach • An Clachan • Clarencefield • Collin • Comar na Drise • Cuingealach • Dalswinton • Daltan • Doire Chonaill • Dòrnach • Drochaid Charrainn • Drochaid a' Mhuilinn • Drochaid Mhic Iain • Dubhras na Doire • Dùn Choll • Dùn Phris • Dùn Sgoir • Eaglais Fheichin • Eastriggs • Eskdalemuir • Gleann Chapall • Greatna • Hightae • Hoddom • Inbhir Anainn • Kettleholm • Kirtlebridge • Langaim • Loch Mhabain • Logarbaidh • Am Magh Fada • Middlebie • Mouswald • Parkgate • Penpont • Powfoot • Ruadhail • Templand • Torthorwald • Tynron • Wamphray • Waterbeck

[1] Falling Rain

[2] Scottish places

[3] Distance Calculator

[4] Powfoot Golf Hotel

[5] A' Chomhairle^{[dead link]}

[6] The New Statistical Account of Scotland, Volume 2, William Blackwood, Dùn Èideann 1834

[7] The Placenmes of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892

[8] Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147

[9] Canmore

[10] Am Baile^{[dead link]}

[11] Alba Aosmhor

[12] Daily Record

[13] Dowling, Linda C (1994). Hellenism and homosexuality in Victorian Oxford. Ithaca, NY: Cornell University Press. d. 141. ISBN 9780801429606.

[14] Dumfriesshire Companion

[15] Lindsay, David M. E. (2002). G&SWR Register of stations, routes & lines. G&SWR Association. Pàirt 2.1, Duilleag 2

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]