Mofad

Suidheachadh
Dùthaich Alba
Comhairle Comhairle Dhùn Phris is Ghall-Ghàidhealaibh
Co-chomharran 55° 33' Tuath
03° 44′ Iar
Comharradh-clèithe NT 094 052
Feartan fiosaigeach
Àireamh-shluaigh 2,135 (2011)
Àireamh fòn 01683
Duilleag oifigeil Duilleag a' Bhaile

‘S e baile beag dùthchasail faisg air Beattock,[1] air an àirde an iar-dheas na h-Alba a tha anns a' Mhagh Fada[2] neo Mofad (Beurla: Moffat).[3] Tha e suidhichte aig 121m os cionn ìre na mara,[4] air an àirde an ear Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phris ro 1975), eadar Cuingealach agus Hamhaig, ri taobh na h-Aibhne Anainn.[5] Tha e 218km air falbh bho Obar Dheathain, 78km bho Ghlaschu, 31km bho Dhùn Phrìs agus 71km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthchas. 'S e Beurla agus Beurla Ghallda th' ann an dà chànan aig a’ mhòr-chuid dhuibh anns a' Mhagh Fada. Tha eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas, turasachd agus coilltearachd. A bharrachd air sin, tha an t-àite làn seirbheisean dhen a h-uile sheòrsa. Taobh fhoghlaim, tha bun sgoil agus àrd sgoil[6] ann. Ann an 2011 bha 2,135 duine a' fuireach an seo.[7] Tha an t-Slighe Dhail Anainn air a bhith a' dol tron bhaile bho 2009[8]

Freumhan an Ainm deasaich

A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha a h-uile coltas ann gur ann às a' Ghàidhlig fhèin a tha ainm a' bhaile na "Am Magh Fada".[9] Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an 14mh Linn.[10] A bharrachd air sin, tha cruth na tìre a' toirt cuideam dhan teòiridh seo.

Eachdraidh deasaich

Chaidh am baile a chlàradh airson a' chiad turais ann an 1296 mar Moffete.[11] A-rèir carragh-chuimhne a' bhaile, fhuair 80 duine à Mofad bàs sa Chogadh Mòr[12] agus ceithrear duine eile san Dàrna Cogadh.

Bailtean Co-cheangailte deasaich

Iomraidhean deasaich

  1. Scottish Places
  2. Am Magh Fada”. Stòr-dàta Briathrachais Gàidhlig. Sabhal Mòr Ostaig. Air a thogail 29mh dhen Fhaoilleach 2019.
  3. Moffat/Mofad”. Ainmean-Àite na h-Alba. Air a thogail 29mh dhen Fhaoilleach 2019.
  4. Falling Rain
  5. River Annan
  6. Foghlam Alba
  7. Scotland's Census Result OnLine
  8. Annandale Way
  9. Etymological Geography: Being a Classified List of Terms of Most Frequent Occurrence, T. A. Gibson, Dùn Èideann, 1835
  10. Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
  11. The Placenames of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
  12. Scottish War Memorials Project
  13. Montreuil-sur-Ille

Ceanglaichean a-mach deasaich