Templand
| Templand | |
 | |
| |
| Suidheachadh | |
| Dùthaich |  Alba
|
| Ceàrn | Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh |
| Co-chomharran | 55° 09′ 45″ Tuath 03° 26′ 18″ Iar |
| Feartan fiosaigeach | |
| Àireamh fòn | 01576 |
‘S e baile beag dùthchasail faisg air Logarbaidh, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th’ ann an Templand. Tha e suidhichte aig 60m os cionn ìre na mara,[1] ann an cridhe Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phrìs ro 1975), eadar Applegarthtown agus Parkgate, ri taobh na h-Aibhne Kinnel.[2] Tha e 236km air falbh bho Obar Dheathain, 94km bho Ghlaschu, 22km bho Inbhir Anainn agus 90km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[3] 'S e Beurla agus Beurla Ghallda th' ann an dà chànan aig a’ mhòr-chuid dhuibh ann an Templand. Tha Eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas, coilltearachd agus dreuchdan ann an Logarbaidh. A bharrachd air sin, tha trì tuathanasan ri timcheall a' bhaile. Taobh fhoghlaim, chan eil sgoiltean ann, agus le sin feumar a dhol dha na sgoiltean ann an Logarbaidh neo Loch Mhabain.
Freumhan an Ainm
deasaichA rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha a h-uile coltas ann gu bheil an t-ainm a' ciallachadh Tìr nan Teamplairean, leis gu robh iad uabhasach làidir san sgìre o shean.[4] A dh'aindeoin sin, tha cuid eile dhen bheachd gur ann à Gàidhlig Teampull a tha ainm an àite seo.[5] Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an 14mh Linn.[6]
Eachdraidh
deasaichS' ann leis an teaghlach Jardine a bha an t-àite o shean. 'S e Tormodaich a bh' annta, a ràinig san 12mh Linn. Thog iad tùr dìona an seo mu 1500, air a bheil Spedin.[7] Leasachadh ann an 1605 i ach bha e na thobhta fad na 19mh Linne leis gun do thogadh lùchairt, air an robh Jardine Hall, ann an 1814.[8] Leagadh an lùchairt sin ann an 1964.[9] Chaidh tùr dìona eile a thogail san sgìre mu 1600, air a bheil Elshields Tower,[10] a bhuineadh do Chlann 'Ic Iain. Thoisich gnothach a' chuaraidh san 19mh Linn is fiù 's chleachdadh a chuid chloiche gus taigh-tasgaidh Kelvingrove a thogail.[11] Thathar a' cladh sa chuaraidh gus ar làithean.
Iomraidhean
deasaich- ↑ Elevation Map
- ↑ Scottish Places
- ↑ Distance From
- ↑ Dumfriesshire Companion
- ↑ The Placenmes of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
- ↑ Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
- ↑ Scottish Castle Association[dead link]
- ↑ Scottish Places
- ↑ Canmore
- ↑ HHA
- ↑ Dunhouse
Achadh na h-Eaglaise • Ae • Amisfield • Applegarthtown • Auldgirth • Bankend • Bàrr na Dris • Beattock • Bentpath • Canonbaidh • Cathair • Cathair Ruairidh • Chapelknowe • Cille Chonaill • Cille Bhrìghde • Cill Osbairn • Cille Phàdraig nam Fleamach • An Clachan • Clarencefield • Collin • Comar na Drise • Cuingealach • Dalswinton • Daltan • Doire Chonaill • Dòrnach • Drochaid Charrainn • Drochaid a' Mhuilinn • Drochaid Mhic Iain • Dubhras na Doire • Dùn Choll • Dùn Phris • Dùn Sgoir • Eaglais Fheichin • Eastriggs • Eskdalemuir • Gleann Chapall • Greatna • Hightae • Hoddom • Inbhir Anainn • Kettleholm • Kirtlebridge • Langaim • Loch Mhabain • Logarbaidh • Am Magh Fada • Middlebie • Mouswald • Parkgate • Penpont • Powfoot • Ruadhail • Templand • Torthorwald • Tynron • Wamphray • Waterbeck