Uicipeid:San latha an-diugh/an Gearran

'S e foir-shealladh a th' ann. Airson nan duilleagan a dheasachadh thèid chun nan duilleagan fa-leth:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

'S e 1 an Gearran an 32na latha dhen bhliadhna.

Féill Brìghde
1901 – Rugadh Clark Gable, actair Aimeireaganach
1931 – Chaochail Theo van Doesburg, ailtire agus peantair
1944 – Chaochail Piet Mondriaan, peantair
1976 – Chaochail Werner Heisenberg, fiosagaiche Gearmailteach
1993 – Tha Urras nan Croitearan Asaint na shealbhadair dhen Oighreachd Asaint a Tuath.

'S e 2 an Gearran an 33mh latha dhen bhliadhna.

1864 – Rugadh Edward Dwelly, eòlaiche na Gàidhlig.
1931 – Chaochail Otto Wallach, ceimigear às a'Ghearmailt.
1964 – Rugadh Susan Deacon, neach-poileataigs Albannach.
1970 – Chaochail Bertrand Russell, feallsanaiche is matamataigear Breatannach, Duais Nobel ann an litreachas
1987 – Chaochail Alasdair MacGill-Eain, sgrìobhadair Albannach.
2011 – Fhuair Oilthigh na Gàidhealtachd agus nan Eilean inbhe oilthigh.

'S e 3 an Gearran an 34mh latha dhen bhliadhna.

1468 – Chaochail Johannes Gutenberg, innleachdair a' chlàr-bualaidh.
1809 – Rugadh Felix Mendelssohn Bartholdy, neach ciùil Gearmailteach
1830 – Rugadh Robert Gascoyne-Cecil, Prìomh-mhinistear na Rìoghachd Aonaichte.
1863 – Thoisich Co-chruinneachadh dhe Rionegro ann an Rionegro, Antioquia, Coloimbia.
1924 – Chaochail Woodrow Wilson, 28mh ceann-suidhe nan Stàitean Aonaichte.
1959 – Chaochail Buddy Holly, seinneadair agus sgrìobhadair Ameireaganach.

'S e 4 an Gearran an 35mh latha dhen bhliadhna.

1794 – Cur às do thràilleachd anns a h-uile colonaidh na Frainge.
1859 – Inbhe stàite do dh'Oregon.
1861 – Cogadh Catharra Ameireaganach: Chaidh bun-reachd na Stàitean Co-fheadarail Ameireagaidh (SCA) a chruthachadh ann am Montgomery, Alabama.
1906 – Rugadh Dietrich Bonhoeffer, iadhaire às a' Ghearmailt.
1939 – Chaochail Edward Sapir, cànanaiche agus corpeòlaiche.

'S e 5 an Gearran an 36mh latha dhen bhliadhna.

Meagsago – Día de la Constitución (Latha a' Bhun-reachd)
Burundaidh – Latha na h-Aonachd Nàiseanta
1788 – Rugadh Robert Peel, prìomh-mhinistear na Rìoghachd Aonaichte.
1904 – Rugadh Nils Holmer, cànanaiche às an t-Suain. Rinn e rannsachadh mòr air a' Ghàidhlig.
1947 – Chaochail Hans Fallada, sgrìobhadair Gearmailteach.
1999 – Chaochail Wassily Leontief, eaconamaiche às an Ruis.

'S e 6 an Gearran an 37mh latha dhen bhliadhna.

1665 – Rugadh Ban-rìgh Anna na Breatainn Mhòr.
1685 – Chaochail Teàrlach II agus ghabh Seumas Stiùbhart na rìgh.
1788 – Inbhe stàite do Mhassachusetts.
1911 – Rugadh Ronald Reagan, 41mh ceann-suidhe nan Stàitean Aonaichte.
1952 – Chaochail Seòras VI agus ghabh Ealasaid II na ban-rìgh.
2002 – Chaochail Max Ferdinand Perutz, ceimigear às an Ostair.

'S e 7 an Gearran an 38mh latha dhen bhliadhna.

1812 – Rugadh Charles Dickens, ùghdar Sasannach.
1878 – Chaochail Giovanni Maria Mastai-Ferretti, ann an Cathair na Bhatacain. Pàp (Pius IX) bho 1846 gu 1878.
1885 – Rugadh Sinclair Lewis, ann an Sauk Centre. Sgrìobhadair às na Stàitean Aonaichte.
2007 – Chaochail Alan G MacDiarmid, Ceimigear à Sealainn Nuadh, a bhuannaich an Duais Nobel ann an Ceimigeachd ann an 2000.

'S e 8 an Gearran an 39mh latha dhen bhliadhna.

1587 – Chaochail Màiri I, Ban-rìgh na h-Alba (rugadh 1542). Chaidh a ceann a thoirt dhith aig Caisteal Fotheringay, Sasainn.
1925 – Rugadh Jack Lemmon, Actair às na Stàitean Aonaichte. (ch. 2001)
1975 – Chaochail Sir Robert Robinson, Ceimigear a bhuannaich an Duais Nobel.
1998 – Chaochail Halldór Laxness, sgrìobhadair à Innis Tìle.

'S e 9 an Gearran an 40mh latha dhen bhliadhna.

1773 – Rugadh William Henry Harrison, 9mh ceann-suidhe nan Stàitean Aonaichte.
1910 – Chaochail Jacques Monod, ann am Paris. Ceimigear às an Fhraing, a tha ainmeil air sgàths an obair aige airson Lac operon agus DNA.
1926 – Rugadh Garret FitzGerald, ann an Baile Átha Cliath. Taoiseach na h-Èireann.
1940 – Rugadh J. M. Coetzee, ann an Cape Town. Sgrìobhadair à Afraga a Deas.
1943 – Rugadh Joseph Stiglitz, ann an Gary, Indiana. Eaconamaiche às na Stàitean Aonaichte.

'S e 10 an Gearran an 41mh latha dhen bhliadhna.

1567 – Murt Eanraig Stiùbhairt, Morair Darnley
1840 – Phòs Ban-rìgh Bhictoria prionnsa Ailbeart Saxe-Coburg-Gotha.
1840 – Rugadh Per Teodor Cleve, ceimigear, mèinn-eòlaiche is bith-eòlaiche às an t-Suain.
1890 – Rugadh Boris Pasternak, sgrìobhadair às an Ruis.
1906 – Chaochail Pierre Curie, fiosaigiche Frangach.
1923 – Chaochail Wilhelm Conrad Röntgen, fiosaigiche Gearmailteach.
1939 – Chaochail Pàpa Pius XI, ann an Cathair na Bhatacain.

'S e 11 an Gearran an 42mh latha dhen bhliadhna.

1535 – Rugadh Niccolò Sfondrati (Pàpa Griogair XIV), ann an Somma Lombardo.
1773 – Rugadh Jerónimo de Mendoza Galavís, fear-poileataigs à Coloimbia.
1893 – Rugadh Nan Shepherd, sgrìobhadair, bàrd agus òraidiche Albannach.
1926 – Rugadh Leslie Nielsen, ann an Regina, Canada. Cleasaiche.
1978 – Chaochail Harry Martinson, sgrìobhadair às an t-Suain.
1990 – Dh'fhàg Nelson Mandela am prìosan ann an Afraga a Deas.

'S e 12 an Gearran an 43mh latha dhen bhliadhna.

1804 – Chaochail Immanuel Kant, ann an Königsberg. Feallsanaiche às a’ Phrùis. 'S e An reachd deimhinne a bhun-bheachd as ainmeile.
1809 – Rugadh Abraham Lincoln, 16mh ceann-suidhe nan Stàitean Aonaichte.
1809 – Rugadh Charles Darwin, ann an Shrewsbury. Fear-saidheans à Sasainn. Tha e ainmeil airson cuir air adhart am beachd ris an canar Evolution.

'S e 13 an Gearran an 44mh latha dhen bhliadhna.

858 – Chaochail Coinneach Mac Ailpein, Rìgh nan Gaidheal, Rìgh nan Cruithneach.
1599 – Rugadh Fabio Chigi (Pàpa Alasdair VII), ann an Siena.
1685 – Rugadh Georg Friedrich Händel, ceòl-sgrìobhaiche Gearmailteach.
1883 – Chaochail Richard Wagner, neach-ciùil Gearmailteach.
1974 – Rugadh Robbie Williams, seinneadair Sasannach.

'S e 14 an Gearran an 45mh latha dhen bhliadhna.

Latha Naomh Bhaileintin
1859 – Inbhe stàite do dh'Oregon
1912 – Inbhe stàite do dh'Arizona
1917 – Rugadh Herbert A. Hauptman, ceimigear às na Stàitean Aonaichte.
1945 – Rugadh Hans-Adam II, Prionnsa Liechtenstein.
1967 – Rugadh Mark Rutte, fear-poileataigs Duidseach.

'S e 15 an Gearran an 46mh latha dhen bhliadhna.

1564 – Rugadh Galileo Galilei, reuladair às an Eadailt.
1710 – Rugadh Rìgh Louis XV na Frainge.
1873 – Rugadh Hans von Euler-Chelpin, ceimigear às a’ Ghearmailt.
1881 – Rugadh Hans Fischer, ceimigear às a’ Ghearmailt.
1901 – Rugadh Murchadh MacPhàrlain - Bàrd Mhealaboist, bàrd Albannach.

'S e 16 an Gearran an 47mh latha dhen bhliadhna.

1707 – Reachdadh air Achd an Aonaidh ann am Pàrlamaid na h-Alba.
1907 – Rugadh Cesar Romero, cleasaiche às na Stàitean Aonaichte.
1954 – Rugadh Iain Banks, sgrìobhadair Albannach.
1955 – Rugadh Brùs Creamhain, neach-poileataigs Albannach.
1977 – Rugadh Sandra van Nieuwland, seinneadair às na Tìrean Ìsle.

'S e 17 an Gearran an 48mh latha dhen bhliadhna.

1796 – Chaochail James Macpherson, sgrìobhadair Albannach agus neach-poileataigs.
1885 – Chaochail Iain Frangan Caimbeul, sgoilear beul-aithris agus deasaiche nan leabhraichean 'Sgeulachdan Gaidhleach' no Popular Tales of the West Highlands.
1894 – Rugadh Nikita Hruŝëv, ceannard an t-Aonadh Sobhiat.
1950 – Rugadh Christine Primrose, seinneadair Gàidhlig.
1971 – Rugadh Martyn Bennett, fear-ciùil ùr-ghnothach a mheasgaich ceòl Albannach traidiseanta agus modhannan as ùire.

'S e 18 an Gearran an 49mh latha dhen bhliadhna.

1546 – Chaochail Martin Luther, leasachair às a' Ghearmailt.
1564 – Chaochail Michelangelo Buonarroti, dealbhadair às an Eadailt.
1798 – Rugadh José Hilario López, fear-poileataigs à Coloimbia.
1931 – Rugadh Toni Morrison, sgrìobhadair às na Stàitean Aonaichte.
1937 – Chaochail Enrique Olaya Herrera, fear-poileataigs à Coloimbia.
1965 – Fhuair a' Ghaimbia a chuid neo-eisimeileachd.

'S e 19 an Gearran an 50mh latha dhen bhliadhna.

1473 – Rugadh Nicolaus Copernicus, reuladair às a' Phòlainn.
1819 – Lorg William Smith, maraiche, Eileanan Shealtainn a Deas anns an Antartaig
1859 – Rugadh Svante Arrhenius, sgrìobhadair às an t-Suain.
1898 – Rugadh Iain Eairdsidh MacAsgaill (Bàrd Bheàrnaraigh), bàrd Gàidhlig agus pìobaire
1951 – Chaochail André Gide, sgrìobhadair às an Fhraing.
1956 – Rugadh Roderick MacKinnon, bith-eòlaiche às na Stàitean Aonaichte.

'S e 20 an Gearran an 51mh latha dhen bhliadhna.

1878 – Taghadh Phàpa Leo XIII, ann an Cathair na Bhatacain.
1907 – Chaochail Henri Moissan, ann am Paris, ceimigear às an Fhraing.
1937 – Rugadh Robert Huber, ceimigear às a' Ghearmailt.
1951 – Rugadh Gordon Brown, prìomhaire na Rìoghachd Aonaichte
1972 – Chaochail Maria Goeppert-Mayer, fiosaigiche às a' Ghearmailt.
2005 – Chaochail Hunter S. Thompson, ùghdair agus fear-naidheachd Aimeireaganach.

'S e 21 an Gearran an 52mh latha dhen bhliadhna.

1437 – Chaochail Seumas I agus gabh Seumas II na Rìgh na h-Alba.
1677 – Chaochail Baruch Spinoza, Feallsanaiche às na Tìrean Ìsle.
1730 – Chaochail Pàpa Beinidict XIII, ann an Cathair na Bhatacain. Pàp bho 1724 gu ruige 1730.
1791 – Rugadh John Mercer, ceimigear Sasannach. Dh’ innlich e am mercerization, obair teicnigeach air cotan.

'S e 22 an Gearran an 53mh latha dhen bhliadhna.

1371 – Chaochail Daibhidh II na h-Alba agus gabh Raibeart Stiùbhart na rìgh.
1732 – Rugadh Seòras Washington, ciad Cheann-suidhe nan Stàitean Aonaichte
1810 – Rugadh Frédéric Chopin, luchd-ciùil às a' Phòlainn (faic 1 am Màrt cuideachd).
1915 – Chaochail Smithson Tennant, ceimigear à Sasainn. Lorg e iridium agus osmium.
1922 – Rugadh Uilleam Nèill, bàrd à Alba.
1939 – Chaochail Antonio Machado, bàrd Spàinnteach.

'S e 23 an Gearran an 54mh latha dhen bhliadhna.

1447 – Chaochail Pàpa Eòghann IV, Pàpa Eadailteach.
1455 – Dh'fhoillsich Johannes Gutenberg a chiad Bìoball clò-bhuailte ann am Mainz.
1685 – Rugadh Georg Friedrich Händel, ceòl-sgrìobhaiche Gearmailteach, ann an Halle (Saale).
1936 – Chaochail William Adamson, ceannard a' Phàrtaidh Làbarach à Siorrachd Lannraig
1941 – Chaidh plutonium-238 a dhèanamh le Glenn Theodore Seaborg a' chiad uair.

'S e 24 an Gearran an 55mh latha dhen bhliadhna.

1500 – Rugadh Teàrlach V, Iompaire Naomh Ròmanach.
1536 – Rugadh Pàpa Clemens VIII.
1915 – Chaochail José María Campo Serrano, fear-poileataigs à Coloimbia.
1925 – Chaochail Hjalmar Branting ann an Stockholm. Fear-poileataigs às an t-Suain.
1955 – Rugadh Steve Jobs, fear-gnothaich agus innleachdair às na Stàitean Aonaichte.

'S e 25 an Gearran an 56mh latha dhen bhliadhna.

1912 – Rugadh Glenn Theodore Seaborg, ceimigear às na Stàitean Aonaichte. Rinn e plutonium-238.
1942 – Rugadh Fernando Vallejo sgrìobhadair agus stiùiriche film à Coloimbia.
1953 – Rugadh José María Aznar López, fear-poileataigs às an Spàinn.
1971 – Chaochail Theodor Svedberg, ceimigear às an t-Suain.

'S e 26 an Gearran an 57mh latha dhen bhliadhna.

1815 – Chaidh Napoleon Bonaparte à Elba.
1879 – Rugadh Johannes Nicolaus Brønsted, ceimigear às an Danmhairg.
1903 – Rugadh Giulio Natta, ceimigear às an Eadailt.
1932 – Rugadh Johnny Cash, seinneadair Aimeireaganach.
1946 – Rugadh Ahmed H. Zewail, ann an Damanhour. Ceimigear] às an Èipheit.
1950 – Chaochail an Ridire Harry Lauder, oirfideach Albannach.

'S e 27 an Gearran an 58mh latha dhen bhliadhna.

1560 – Chaidh fo-sgrìobhaidhean a chur ri Cùmhnant Bhearaig ann am Bearaig (a Deas).
1868 – Thoisich Benjamin Disraeli na phrìomh mhinistear na Rìoghachd Aonaichte.
1900 – Tha comunn ball-coise Gearmailteach FC Bayern München stèidhichte ann am München.
1902 – Rugadh John Steinbeck, ùghdar às na Stàitean Aonaichte.
1981 – Chaochail Nan Shepherd, sgrìobhadair, bàrd agus òraidiche Albannach.
2008 – Chaochail William F. Buckley Jr.; sgrìobhadair agus iomradair às na Stàitean Aonaichte.

'S e 28 an Gearran an 59mh latha dhen bhliadhna.

1638 – Chaidh an Cùmhnant Nàiseanta a sgrìobhadh ann an Eaglais nam Manach Liath ann an Dùn Èideann.
1901 – Rugadh Linus Carl Pauling, ceimigear às na Stàitean Aonaichte.
1938 – Rugadh Tomas Lindahl, ceimigear às an t-Suain.
1941 – Chaochail Alfonso XIII, Rìgh na Spàinne gu 1931.
1942 – Rugadh Brian Jones, ceòladair à Sasainn.
2013 – Leig Pàpa Beinidict XVI a dhreuchd dheth.

'S e 29 an Gearran an 60mh latha dhen bhliadhna. 'S e latha-leum a th' ann. Chan eil e ann ach anns a h-uile 4mh bliadhna.

Latha nan fleasgaichean: Faodaidh nighinn pòsadh a thairg do dhuine (tradaisean anns an Rìoghachd Aonaichte agus ann an Èirinn).

992 – Chaochail Naomh Oswald, àrd-easbaig Eabhraig.
1468 – Rugadh Alessandro Farnese (Pàpa Pòl III), Pàpa Eadailteach.
1940 – Bhuannaich an cleasaiche Hattie McDaniel Duais Acadamaidh (Oscar) ann an Los Angeles. Bha i a' chiad Aimearaganach dubh a fhuair e.