Jan Hus
B' e sagart, ollamh, feallsanaiche, sgrìobhadair, cànanaiche agus pears'-eaglais à Bohemia a dh'fheuch ris an eaglais atharrachadh ron Ath-Leasachadh a bh' ann an Jan Hus (IPA: jan ˈɦus, Husinec, mu 1369 – Konstanz 6 an t-Iuchar 1415). Is esan a stèidhich an sgoil-diadhaireachd Husachd aig àm An Ath-Leasachaidh Sheacaich. Rugadh e ann am bochdainn ach thug e ceum aig Oilthigh Phràg ann an 1396,[1] agus chaidh òrdachadh na shagart ann an 1401.[2] Ann an 1403 chuir e Trialogus le John Wycliffe gu Seacais, nuair a bha e os cionn an oilthighe. Leasaich e aibidil Sheacais. Fhuair an Eaglais Chaitligeach dubh chàineadh às a chùbaid bho Hus. Chaidh Hus a chur gu bàs le ùghdarrasan Iarlachd-crìche Bhaden ann an Konstanz ann an 1415.[3] Thug na sgrìobh agus na rinn e buaidh mhòr air an feadhainn a lean e an ceann linn, mar Martin Luther, Jean Calvin, Huldrych Zwingli agus Iain Knox.[4] Aig aon àm b' e gu robh co-dhiù 90% nan daoine ann am Bohemia a' leantainn na beachdan aige fad dà cheud bliadhna.
Jan Hus | |||
---|---|---|---|
| |||
Beatha | |||
Breith | Husinec, 1371 | ||
Dùthaich |
Rìoghachd Bohemia Ìmpireachd Naomh na Ròimhe | ||
Àite-fuirich | Birth house of Jan Hus (en) | ||
Bàs | Konstanz, 6 dhen Iuchar 1415 | ||
Àite-adhlacaidh | Rhine (en) | ||
Nàdar a’ bhàis | peanas bàis (death by burning (en) ) | ||
Foghlam | |||
Foghlam | Oilthigh Theàrlaich ann am Pràg 1393) Baidealair nan Ealan | ||
Cànain |
renaissance Latin (en) Old Czech (en) Seacais Laideann | ||
Luchd-teagaisg | Stanislaus von Znaim (en) | ||
Dreuchd | |||
Dreuchd | eadar-theangair, diadhair, neach-teagaisg oilthigh, sgrìobhadair, feallsanaiche, aoghaire, cànanaiche, neach-teagaisg, searmonaiche, preasbadair agus bohemicist (en) | ||
Com-pàirtiche
| |||
Fastaichean | Oilthigh Theàrlaich ann am Pràg | ||
Far-ainmean | Paulus Constantius | ||
Tèarmann | |||
6 an t-Iuchar | |||
Creideamh | |||
Creideamh |
Pròstanachas Latin Church (en) | ||