Bha Calum Iain MacGillEathain (6 an t-Sultain 191517 an Lùnastal 1960) na sgrìobhadair agus neach-cruinneachaidh beul-aithris. B' e bràthair Shomhairle MacGill-Eain cuideachd.

Calum Iain MacGillEathain
Beatha
Breith Ratharsair, 6 dhen t-Sultain 1915
Dùthaich  Alba
Bàs 17 dhen Lùnastal 1960
Teaghlach
Bràithrean ⁊ peathraichean
Foghlam
Foghlam Oilthigh Dhùn Èideann
Cànain Beurla
Dreuchd
Dreuchd daon-eòlaiche agus beul-aithrisiche

Sgeul-beatha deasaich

Rugadh is thogadh Calum Iain ann an Òsgaig, Eilean Ratharsair. Chaidh e gu bun-sgoil Ratharsair is gu Àrd-sgoil Phort Rìgh. Rinn e ceum ann an Ceiltis aig Oilthigh Dhùn Èideann. Às dèidh ceum le urram fhaighinn, bha e na oileanach ann an Èirinn, ann am Baile Àtha Cliath aig Coláiste Ollscoile.[1]

An toiseach, bha e ag obair mar neach-cruinneachaidh beul-aithris ann an Èirinn. Aig an àm seo, dh'iompaich e gu chreideamh Caitligeach. Rinn e obair-clàrachaidh mhòr ann an Alba cuideachd, ann an Ratharsair, Loch Abar, Barraigh, Uibhist a Deas is ann an iomadh àite eile. Ann 1951, thòisich MacGillEathain ag obair mar neach-cruinneachaidh airson Sgoil Eòlais na h-Alba.[1] Eadar 1951 is 1952, chosg MacGillEathain faisg air bliadhna aig Oilthigh Uppsala anns an t-Suain far an d' fhuair e trèanadh a thaobh catalogan, tasglannan is teòiridh na beul-aithris.[1] O 1956, bha e a' fuiling le aillse.[1] Nuair a chaochail e ann an 1960, chaidh a thìodhlacadh ann an Hàlainn, Uibhist a Deas.

Às dèidh a bhàis, sgrìobh Somhairle MacGill-Eain 'Cumha Chaluim Iain MhicGill-Eain':

Tha an saoghal fhathast àlainn.
ged nach eil thu ann.
Is labhair an Uibhist a’ Ghàidhlig
ged tha thusa an Cnoc Hàllainn
is do bheul gun chainnt.[2]

Sgrìobhaidhean mu a dheidhinn deasaich

  • Wiseman, Anndra. 2014. Bho Thoiseach gu Deireadh: Taghadh do dh'Obair-cruinneachaidh Chaluim MhicGilleathain ann an Tobar an Dualchais: Ulaidh Nàiseanta/ Kist O Riches: A National Treasure deas. le Chris Wright (An t-Eilean Sgitheanach: Tobar an Dualchais) d.36-41 (agus sa Bheurla d.42-47)

Iomraidhean deasaich

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Eachdraidh a bheatha aig Pròiseact Chaluim MhicGillEathainn
  2. Cumha Chaluim Iain MhicGill-Eain air sorleymaclean.org

Ceanglaichean a-mach deasaich