An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Eliseo Payán"

B’ e '''Eliseo Payán''' ([[1825]]-[[1895]]) [[stàitire]], fear-[[lagh|lagha]], [[saighdear]] agus [[neach-poileataigs]] [[Coloimbia]]nach<ref>[http://www.smo.uhi.ac.uk/gaidhlig/faclair/cuspair/duthchannan/ Dùthchannan aig SMO]</ref>, a bha na [[Cinn-suidhe Choloimbia|Cheann-Shuidhesuidhe na dùthcha]] eadar [[Am Faoilleach]] agus [[An t-ÒgmhìosÒgmhios]] [[1887]]. Fhad’sFhad ’s a bhebha e na cheann-suidhe rinn e dlùthachaidhean dha na [[Pàrtaidh Libearalach Choloimbia|libearalaich anabarrach]] agus a bharrachd air sin bha cliù aige airson na h-obrach poiliteagaiche a rinn e ann am [[Buga]] agus anns a’ [[Cauca (Roinn)|Chauca]].<ref>[http://www.presidencia.gov.co/prensa_new/historia/elipay.htm Oifis a' Chinn-suidhe]</ref><ref>[http://www.lablaa.org/blaavirtual/biografias/payaeli.htm Leabharlann Luis Angel Arango]</ref>

Bha e na fhear-laghlagha ann am Buga, far an robh e an sàs anns a’ mhalairt, san t-siostam cheartas agus bha dreuchdan aige san riaghaltas iondail.

Thoisich an t-slighe aige chun a’ phoileataigs ann an Seòmar Sgìreil a’ Chauca, far an do dh’fhàs e ainmeil air sàilleabh na [[cainntearachd]] spaideil aige. Bha e anns a’ Mhòr-Dhàildhàil Nàiseanta mar bhall airson a’ Chauca, eadar [[1854]] agus [[1855]].

Ann an 1854 thug e pàirt anns a’ chòmhstri an aghaidh an t-Seanalair [[José María Melo]], a bha na [[deachdaire|dheachdaire]], agus bha e gu math seann-chrìonta anns an airm ma-thà, leis gun tug e pàirt ann an [[Cogadh nan Àrdanach]] ann an [[1840]], is e na shaighdear fon Sheanalair José María Obando, an aghaidh Riaghaltas a’ Chinn-Suidheshuidhe [[José Ignacio de Márquez Barreto]].

Bha Payán an sàs anns [[Cogadh sìobhalta|a’ chogadh shìobhalta]] dhe [[1860]] mar sheanalair, is esan ri taobh a’ Chinn-Suidheshuidhe [[Tomás Cipriano de Mosquera]], à Cauca cuideachd, an aghaidh a’ Chinn-Suidheshuidhe taghte, an Tòraidh [[Mariano Ospina Rodríguez]].

Aig deireadh a’ chogaidh, dh’ainmich Mosquera e mar RiaghaladairRiaghladair a’ Cheàra Bhuga, agus an ceann bliadhna a-mhàin ràinig e Riaghaltas na stàite a bu mhotha agus a bu bheairtiche na dùthcha: Cauca.

== Leas Ceann-Suidhesuidhe ==

20mh [[an LunasdalLùnasdal]] [[1881]] fhuair e an rang armailte na b’àirde a bh’annbh' ann, Àrd-Seanalair; agus anns an aon bhliadhna bha e na thagraiche airson a bhith Ceann-Suidhesuidhe na Stàitean Aonaichte Choloimbia; ach leig e dheth e airson [[Francisco Javier Zaldua]] a bhrosnachadh.

Fhuair e cliù airson an Ath-Bheòthachadh a dhìon fad an darnadàrna Riaghaltas aig a’ Cheann-Suidhesuidhe Núñez, ann an 1884-1886: dhìon e an Riaghaltas anns an Ar-a-mach anabarrach dhe 1[[885]], agus chuir e ruaig air na FeachanFeachdan Anabarrach aig Cath Santa Bárbara de Cartago.

Na bheachd [[Rafael Núñez]], ‘s e a phrìomh caidreabhach armarchdarmachd an aghaidh na Anabarraich; agus le sin, deagh fhear-dhìon Gluasad an Ath-Bheòthachaidh. Dh’ainmich Comhairle nam Ball e na Leas Ceann-Shuidhesuidhe na Poblachd ann an [[1886]], is iad ann an cruinneachadh airson Bun-Reachdreachd PhoiliteagachPhoilitigeach 1886 a ghabhail ris.

== Ceann-Suidhesuidhe na Dùthcha==

Mar a bha e air a thaghadh mar Riaghladair a’ Chauca cuideachd, b’fheudarb’ fheudar dhasan an dreuchd sin fhàgail airson obair Ceann-Suidhesuidhe na Poblachd a dheànamhdhèanamh, leis nach b’urrainnb’ urrainn dhan Cheann-Suidhe taghte Rafael Núñez an gnothach a dheànamhdhèanamh cho cho tinn ‘s a bha e.

An ceann greiseag bheag na cheann-shuidhesuidhe, rinn e èigheachd a thug saoranas gu lèir dha na meadhannanmeadhanan ann an Coloimbia, agus fhuirfhuair e dubh-chàineadh air a sgàth.

Chaidh Eliseo Payán a chur às a’ chathair air sàilleabh na comhraidhean a fhuair e leis na Libearalaich ananbarrachanabarrach.