Ann an 12mh linn, bha Somhairle Mac Gille Brìdhde (?1117-1164) na thighearna-cogaidh cudromach. A rèir beul-aithris, b'S e [[Lochlannach]] a bh' ann an athair Shomairle, ach b's e bana-Ghàidheal a bh' anns a mhàthair. Ann an 1140, phòs Somhairle RagnhildRaghnailt, nighean Olaf Ruaidh, rìgh [[Eilean Mhanainn]] agus nan Eilean. Ann an 1156, thoir Somhairle buaidh air Goraidh Dubh, mac Olaf Ruaidh agus rìgh Lochlannaich nan Eilean, agus dh’ fhuair e cumhachd air [[Innse Gall]] agus Eilean Mhanainn. Ach bha Somhairle ag iarraidh fearann ann an tìr-mòr cuideachd. Ann an 1164, bha Somhairle a' dèanamh iomairt ann an Earra-Ghàidheal agus chuir e roimhe ionnsaigh a thoir air Rinn Friù, ach chaidh Somhairle a bhrathadh agus mharbhadh leis a dhàimheach fhèin. Nuair a bhàsaich Somhairle, fhuir mac Shomhairle, Dùghall, agus dithis ogha aige, Ruairidh agus Dòmhnall, an rìoghachd agus stèidhich gach fear dhiubh cinneadh aige fhèin: fhuair Dòmhnall agus a chlann Ìle, agus ann an 14mh linn, b' e Clann Dòmhnaill an cinneadh a bu chudromaiche.
