An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Otto von Bismarck"
Content deleted Content added
b Bot: Migrating 107 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8442 (translate me) |
No edit summary |
||
Loidhne 1:
<div style="float: right; clear: right; margin: 0 0 1em 2em; width: 25em; text-align: right; font-size: 0.86em; font-family: lucida grande, sans-serif; line-height: normal;"><!-- start of floated right section -->
<div style="border: 1px solid #ccd2d9; background: #f0f6fa; text-align: left; padding: 0.5em 1em; text-align: center;"><!-- start of slate grey box -->
<h1 style="font: inherit; font-size: 100%; font-weight: bold; text-align: center; border: none; margin: 0; padding: 0; color: #6a6c76;"> Otto von Bismarck
</h1>
<p style="margin: 1em 0;">
[[File:Bundesarchiv Bild 183-R15449, Otto von Bismarck.jpg|200px]]
</p>
<table style="background: transparent; text-align: left; table-layout: auto; border-collapse: collapse; padding: 0; font-size: 100%;" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">[[Dùthaich|Dùthaich 1]]</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top"><br>[[File:Flag of the German Empire.svg|22px]] [[A' Ghearmailt]]</br>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Seansalair na Gearmailt</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[21 am Màrt]] [[1871]] gu [[20 am Màrt]] [[1890]]</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Ro-Theachdaire</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">--</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Neach-Ionlaid</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Leo von Caprivi</td>
</tr>
<tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">[[Dùthaich|Dùthaich 2]]</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top"><br>[[File:Flag of Prussia 1892-1918.svg|22px]] [[A’ Phrùis]]</br>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Prìomhair na Prùise</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[21 am Màrt]] [[1871]] gu [[20 am Màrt]] [[1890]]</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Ro-Theachdaire</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Adolf zu Hohenlohe-Ingelfingen</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Neach-Ionlaid</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Albrecht von Roon</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Ceann-Là Bhreithe</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[1 an Giblean]] [[1815]]</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Àite Bhreithe</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[Schönhausen]], [[A' Ghearmailt]]</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Ceann-Là Bhàis</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[30 an t-Iuchar]] [[1898]]</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Àite Bhàis</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[Friedrichsruh]]</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Bean/Fear-Chèile</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Johanna von Puttkamer</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Creideamh</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[Pròsdanachas]]</td>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Dreuchdan</th>
<td style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">fear-[[poileataigs]]</td>
</tr>
</table>
</div><!-- end of slate grey box -->
</div><!-- end of floated right section; article starts here -->
B’ e neach [[poileataics]] [[a' Ghearmailt|Gearmailteach]] a bha ann an '''Otto Eduard Leopold, Prionnsa Bismarck, Diùc Lauenburg, Count von Bismarck-Schönhausen''' anns an [[19mh linn]].<ref>[http://www.nndb.com/people/864/000086606/ NNDB]</ref> Tha e iomraiteach ann an Aonachadh na Gearmailt ([[Gearmailtis]]: Deutsche Reichsgründung). Is e sin gum b' esan a dh' innlich cruthachadh Stàit [[a' Ghearmailt|na Gearmailt]] mar a tha i an-diugh. Nuair a chaidh ìmpireachd na Gearmailt a stèidheachadh, b' esan a' chiad seansalair.
Rugadh Otto von Bismarck-Schönhausen san [[1 an Giblean]] [[1815]] ann an [[Schönhausen]], faisg air [[Stendhal]],<ref>[http://www.planet-wissen.de/politik_geschichte/preussen/otto_von_bismarck/index.jsp Planet Wissen]</ref> ann an [[Sagsainn-Anhalt]]; chaidh àrach ann am Pommern anns [[A’ Phrùis]]. Thug e a-mach ceum ann an [[lagh|eòlas-lagha]] ann am [[Berlin]]. An toiseach, bha e ag obair san [[Àiteachas]] air an tuathanas aige ann an Schönhausen, ach chaidh e an sàs ann an saoghal nam [[poileataics]] ann an [[1848]]. B' e prìomh-mhinistear na Prùisia a bh' ann bho [[1862]] gu [[1890]].<ref>[http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/FWWbismarck.htm Spartacus]</ref> Chaidh aig Bismarck air na stàitean beaga neo-eisimeilean ann an taobh tuath na Gearmailt a chur ri chèile, a' cruthachadh ''Co-chaidreamh Gearmailt a Tuath'' (Gearmailtis: ''Norddeutscher Bund'') agus a' Phruis mar an stàit a bu chudthromaiche.
Rinn e cumhnantan os ìseal leis na stàitean beaga ann an taobh a deas na Gearmailt cuideachd. Bhuannaich a' Phruis ann an Cogadh na Frainge' s na Pruis ([[1870]] –[[1871]]), agus bhris iad cumhachd na [[an Fhraing|Frainge]] anns an [[Roinn Eòrpa]]. An dèidh sin, dh'aonaich ''Co-chaidreamh Gearmailt a Tuath'' agus stàitean beaga eile ri chèile gus ''Impireachd na Gearmailt'' ([[1871]]-[[1918]]) (sa Bheurla: ''German Empire'', `sa Ghearmailtis: ''Deutsches Kaiserreich'') a stèidheachadh leis a' Phruis mar phrìomh stàit.
Bha Uilleam I na ceusair agus bha Bismarck na chiad seansalair ([[1871]] - [[1890]]).
Am broinn Àrd-Rioghachd na Gearmailt chuir e pòsadh catharra, àrachas-slàinte, àrachas-tubaist agus àrachas-peinnsean air bhonn.
A thaobh poileasaidhean cèin, chùm e na stàitean [[an Roinn Eòrpa|Eòrpach]] ann an deagh chothrom poileataigeach Ann an [[1847]] phòs e Johanna von Puttkamer agus bha dithis mhac aca, Herbert agus Uilleam.
Eadar [[1862]] agus [[1888]] bha Bismarck ag obair còmhla ri Uilleam I.<ref>[http://www.preussen.de/de/geschichte/1861_wilhelm_i./otto_von_bismarck.html Preussen]</ref> Ach, ann an 1888, thàinig an [[Ceusair Uilleam II]] gu cumhachd, fear a bha 40 bliadhna na b' òige na Bismarck. Mar bu dual dha, bha beachdan ùra agus dòighean eile aig Uilleam II. Mar sin dheth, chaill Bismarck an dreuchd aige ann an [[1890]], o chionn’s gun do dh’iarr e air an ìmpire, Uilleam II, na dleastanasan poileataigeach aige a choileanadh na aonar.▼
▲Eadar [[1862]] agus [[1888]] bha Bismarck ag obair còmhla ri Uilleam I. Ach, ann an 1888, thàinig an [[Ceusair Uilleam II]] gu cumhachd, fear a bha 40 bliadhna na b' òige na Bismarck. Mar bu dual dha, bha beachdan ùra agus dòighean eile aig Uilleam II. Mar sin dheth, chaill Bismarck an dreuchd aige ann an [[1890]], o chionn’s gun do dh’iarr e air an ìmpire, Uilleam II, na dleastanasan poileataigeach aige a choileanadh na aonar.
Chaochail Bismarck [[30 an t-Iuchar]] [[1898]] ann an [[Friedrichsruh]] faisg air [[Hamburg]]. Chaidh adhlachadh ann an-sin cuideachd.<ref>[http://www.nndb.com/people/864/000086606/ NNDB]</ref>
== Ceangal a-muigh ==
* [http://www.archive.org/details/bismarckmanstate02bismuoft Bismarks Memoirs Vol. II. In English at archive.org] (Beurla)
==Iomraidhean==
<references/>
{{DEFAULTSORT:Bismark, Otto}}
Line 30 ⟶ 104:
[[Category:A' Ghearmailt]]
[[Category:Poileataigs]]
[[Category:Daoine]]
{{Link FA|az}}
| |||