'S e sreath de chreagan ann an Asaint a tha ann an Creag a' Chnocain (Beurla: Knockan Crag). Tha iad suidhichte air an A835 mu 21 cilemeatair mu thuath air Ulapul.

Creag a' Chnocain le ionad luchd-tadhail

Tha am Moine Thrust a' ruith tro na creagan seo. Tha ionad luchd-tadhail beag ann far am faighear cùl-eòlas a thaobh cruinn-eòlas àite agus mìneachadh mun "Highlands Controversy". Tha obraichean-ealain ceangailte ris na cuspairean seo rim faicinn cuideachd.

Brìth geòlasach deasaich

 
Loidhne-sgàinidh aig Creag a' Chnocain

'S e cùis chonnspaideach a bha ann an òrdugh cruthan nan creagan a tha ris an uachdar an seo. Bha e coltach gun robh Schistean na Mòine air mullach na creige na bu sine na a bha na creagan ìosail bho àm Cambrianach is Ordovician, an leithid mar aol-chlach Dhiùirniseach no creagan grùide.

Anns an 19mh linn bha deasbad mòr ann, gu h-àraidh eadar Roderick Murchison agus Archibald Geikie air aon taobh agus James Nicol agus Charles Lapworth air an taobh eile. Bha Murchison agus Geikie a' creidsinn gun robh an sreath-leanmhainn ceàrr agus gum b' fheudar Schistean na Mòine a bhith na b' òige. Mu dheireadh thall chaidh an tòimhseachan a mhìneachadh anns an obair aig Ben Peach agus John Horne ann an 1907 le gnìomh den "thrust fault"[1]. 'S e "tectonic action" a th' ann far an deach na seann chreagan a phutadh thairis air uachdar nan creagan na b' òige air sgàth bruthadh. B' e gluasad de dhà mòr-roinn a bu choireach a bhuail ri chèile le cumhachd làidir mu 400 millean bliadhna air ais. 'S e sin as adhbhar gun do gluais schistean na mòine bhon àite far an deach an cruthachadh mu 70 cilemeatair chun an iar os cion nan creagan na b' òige.

'S e Creag a' Chnocain a’ chiad thrust fault a chaidh a lorg air feadh an t-saoghail.

Chaidh clach-chuimhneachain a thogail ann an Innis nan Damh airson urram a thoirt don obair a rinn Peach agus Horne.

Ionad luchd-tadhail deasaich

 
"The Globe" le John Smith

'S e Tèarmann Nàdair Nàiseanta a th' ann an Creag a' Chnocain. Tha e na phàirt den Phàirc-gheòlais iar-thuath na Gàidhealtachd agus tha e fo chùram NàdarAlba.

Tha ionad luchd-tadhail ann ris an canar Rùm nan Creagan. Gheibhear fiosrachadh an seo mar a tha Creag a' Chnocain cuideachail do na geòlaichean airson barrachd fhaighinn a-mach mu na prìomh rudan a thachair gus rùsg na Talmhainn a chruthachadh. Tha taisbeanaidhean eile a' mìneachadh nam feartan-tìre iongantach a chithear anns an iar.

Tha slighe ghoirid eadar pàirc nan càraichean agus Rùm nan Creagan a tha freagarrach airson cathair-cuibhle. Tha roghainn de chuairtean eile ann le mìneachaidhean mu chumadh nan creagan. Tha obraichean-ealain suidhichte faisg air na slighean seo.

Iomraidhean deasaich

  1. Peach, B.N., Horne, J., Gunn, W., Clough, C.T., and Hinxman, L.W., (1907) The Geological Structure of the Northwest Highlands of Scotland. Memoirs of the Geological Survey of Great Britain.

Ceanglaichean a-mach deasaich

 
Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo: