Teine an taighe-tionnsgain Trì-cheàrnag

Bha an Teine an taighe-tionnsgain Trì-cheàrnag ann an Eabhraig Nuadh air A' Mhàrt 25, 1911, 'na sgiorradh-tionngain as motha 'san eachdraidh am baile mhòir Eabhraige Nuaidh, a' toirt gu buil am bàs de 146 obraichean-culaidhe a bhàsaich 'san teine no a leum ri am bàsan. Lean an teine ri reachdaireachd gum feumaidh inbhean an teàrmainn leasaichte agus chuidich e a bhrosnachadh an cinntinn an International Ladies' Garment Workers' Union, gun do chog airson inbhean na h-oibre nas fhèarr airson obraichean nan taighean-ceàirde na tràillealachd sa' ghnìomhachas sin.

An togalach Asch, làrach teine an taighe-tionnsgain Trì-cheàrnag

An teine anns an taigh-tionnsgain

An Teine

Bha na trì làir aig a' bhàrr an Togalach Asch, nan deich làir, air ghabhail leis a' Chomann Triangle Shirtwaist Company, sealbhaichte le Max Blanck agus Isaac Harris, a' suidhe anns a' Bhaile-mhòr Eabhraig Nuadh aig an eadar-geàrradh de Greene Street agus de Washington Place, dìreach an Ear an Washington Square.

Thug an comann obair ri 500 obraiche, mar as trice ban-inimrichean òga às an Eadailt is às an Ear na Roinne-Eòrpa, roinn dhiubh cho òg ri dà bliadhna dheug a dh'aois, a dh'obraich ceithir uair deug fad 60 ri 72 uair na t-seachdain, fuaigheal buill-aodaich airson $1.50 'san t-seachdain.

Bha an Comann Triangle Shirtwaist a-cheana air a fhàs ainmeil a-mach an gnìomhachais-culaidhe 'san 1911: dh'fhàs an obadh-obrach mòr le obraichean-culaidhe, àitheanta ris an Èirigh nan 20,000, le fàgail deònach aig a' Chomann Triantain.

Ged rinn an International Ladies' Garment Workers' Union rèite air aontachadh co-chonnsachadh riochdaireach a' dìon a' mhòrchuid nan obraichean seo an dèidh obadh-obrach de ceithir mìos, dhiùlt Triangle Shirtwaist a chur làmh ris an aontachadh.

Bha coltach an ama na cuir an taighe-tionnsgain. Bha taisgte obair-aodaich lasanta feadh gach àite an taighe-tionnsgain, bha mìrean an aodaich sgaoilte thairis nan làr, chroch cumaidhean 's dealbhaidhean air pàipear eadar-fhighe thairis nam bòrd, bha cumanta gabhail ceò, bha soilleireachd ullaichte le soillseachadh na tollainne, agus cha robh ann tùchairean-teine.

Air an fheasgair dhen Mhàirt 25, 1911, thòisich teine air an làr ochdamh. Thòisich a bharrachd lasadair no toitean an teine. O cheann an uair sin, chan eil fhios aig neach co-dhiù bha e sgiorradail no a dheòin. Thug obraiche às an làr ochdamh rabhadh ris na h-obraichean air an làr deicheamh agus b' urrainn do na h-obraichean air na làir sin a theicheadh. Ge-tà, oir dragh leis an cian-chonaltradh, cha d'ràinig an rabhadh air an teine an làr naoidheamh an ceann ùine.

Air an làir naoidheamh, bha a-mhàin dà dorsan a treòrachadh a-mach. Bha aon buidheann nan staidhrean a' lìonadh le smùid agus teine a-cheana nuair chunnaic na h-obraichean gun robh an togalach a' losgadh. Bha glaste an doras eile air a bhith, a-rèir coltais a stadadh obraichean à glacadh no gabhail beàrnan agus a chumail eagraichean-aontachaidh a-mach.

A-mach, a dh'aithghearr thuit an teàrnadair-o-theine, rud lamaranta, air acair gu dona, às an teas agus fodhan truime nan daoine a' feuchainn a theicheadh. Stad na dà àrdaichearan ag obrachadh cuideachd, a' gearradh an teicheadh sin.

A' tuigsinn nach robh ann slighe eile a theicheadh às an teine, bhris roinn nam ban na h-uinneagan agus leum iad dhan làr naoi làr fodha. Dh'fhosgail mnathan eile na dorsan nan àrdaichear agus leum iad sìos na cruinn a thighinn gu stad air a' mhullach an àrdaicheir. Mhair beagan beò na tuiteaman seo. Rinn na cuirp air thuiteam agus na h-ìobairtich a' tuiteam duilgheadas airson na luchd-smàlaidh a ruigheachd an togalach.

Dh'fhuirich an còrr gus an cheannsaich an teine iad. Ràinig na luchd-smàlaidh gu luath ach cha b' urrainn dhaibh an teine a stadadh, oir cha robh ann àraidhean ri fhaighinn gun ruigidh thairis an làir siathamh. Bhàsaich 146 daoine.