An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Prionnsa Teàrlach Stiùbhart"

Content deleted Content added
No edit summary
Loidhne 1:
{| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
'''Charles Edward Louis John Casimir Silvester Maria Stuart''' (31 an [[Dùbhlachd]] , [[1720]] – 31 [[am Faoilleach]] , [[1788]])
|-
 
| style="background:#cedff2" align="center" colspan=2 |<big><big>''' Am [[Prionnsa Teàrlach Stiùbhart]] '''<br> [[Image:Bonnie prince charlie.JPG|thumb|100px|center|Am Prionnsa goirid mus tug e Alba air]]
{| align=right
|-
| [[Image:bonnie_prince_charlie.JPG|thumb|Am '''Prionnsa Teàrlach Stiùbhart''', goirid mus tug e Alba air]]
|-
| style="background:#efefef;" align="center" colspan=2 | "Teàrlach III” a rèir nan [[na Seumasaich|Seumasach]]
|-
|-
|''' Bha e air riaghladh: '''||1 Faoilleach 1766 (nuair a chaochail [[Rìgh Seumas VIII Alba agus III Shasainn|athair]]) air adhart
|-
|''' Oighre '''||[["Henry IX"]]
|-
|''' Cèile-pòsda '''||Louise de Stolberg-Gedern
|-
| style="background:#efefef;" align="center" colspan=2 |''' Ainm bàistidh (Beurla): '''
|-
| align="left" colspan=2 | Charles Edward Louis John Casimir<br>Silvester Severino Maria Stuart
|-
|''' Taigh rìoghail '''||[[Rìghrean na h-Alba#Na Stiùbhartaich|Na Stiùbhartaich]]
|-
|''' Athair '''||[[Rìgh Seumas VIII Alba agus III Shasainn|"Seumas VIII is III"]]
|-
|''' Màthair '''|| Maria Klementyna Sobieska
|-
|Rugadh e||31 Dùbhlachd [[1720]]
Palazzo Muti, [[An Ròimh]]
|-
|Chaochail e||31 Faoilleach [[1788]] (aois 67)
Palazzo Muti, [[Rome]]
|-
|Tiodhlacadh||''Basilica'' Naoimh Pheadair, [[Cathair na Bhatacain]]
|}
 
 
 
 
===Breith agus Òigridh===
Air an latha mu dheireadh dhen bhliadhna 1720, rugadh leanabh mic do [[Rìghrean na h-Alba#Na Stiùbhartaich|theaghlach rìoghail nan Stiùbhartach]] anns [[an Ròimh]]. B' e balach beag a bha seo agus b' e esan Teàrlach Eideard Stiùbhart, mac [[Rìgh Seumas VIII na h-Alba agus III Shasainn|Rìgh Sheumais VIII is III]] agus oighre dligheach [[Crùn Bhreatainn]]. Rinn mòran dhaoine gairdeachas mu naidheachd a bhreith oir bha seo a' toirt dòchas ùr do [[na Seumasaich]] gum faigheadh Tigh Rìoghail nan Stiùbhartach an crùn, a chaill iad an [[1688]] agus a bha a-nise le [[Tigh Rìoghail Hanobhair]], air ais dhaibh fhèin.
 
Chaidh am Prionnsa a thogail na fhògarrach fada bho [[Bhreatainn]]. Bha fhios aige bho bha e glè òg mu chòir a theaghlaich air Crùn Bhreatainn - dùthaich far nach fhaodadh e a dhol. Chuir e roimhe gum faigheadh e air ais e nuair a bhiodh an t-àm ceart.
 
 
===Bliadhna a' Phrionnsa===
====Carson a' Ghàidhealtachd?====
Tha ceangal mòr eadar ainm Theàrlaich agus [[Gàidheal|Gàidheil Alba]]. Bha e earbsach asta agus cha b' ann gun adhbhar, oir bhiodh muinntir na [[Gàidhealtachd na h-Alba|Gàidhealtachd]], àite iomallach beanntanach a bha doirbh dhan riaghaltas smachd a chumail air, a-riamh a' toirt taic dha [[na Seumasaich]] fo bhuaidh an cinn-cinnidh. 'S ann aig aois còig bliadhna fhichead a dh'fheuch Teàrlach ri Crùn a shinnsirean fhaighinn air ais. Dh'fhàg e [[an Fhraing]] mu mheadhan an t-samhraidh, [[1745]], agus cha b' fhada gus an robh e air tìr ann an [[Alba]], an [[Eilean Eirisgeigh]]. Cha robh dùil aig na fineachan [[na Seumasaich|Seumasach]] ri leithid aig an àm ud, agus bha a' chuid a bu mhotha dhe na [[cinn-cinnidh]] dhen bharail nach robh cùisean fàbharrach dhaibh. Ach mean air mhean chruinnich na Gaidheil còmhla ris, agus iad deiseal sabaid airson còir a theaghlaich.
 
 
====Toiseach tòiseachaidh====
Air an naoidheamh latha deug dhen Lùnastal, chaidh bratach rìoghail nan [[Rìghrean na h-Alba#Na Stùbhartaich|Stiùbhartach]] a thogail ri crann ann an [[Gleann Fhionghain]]. Ghluais [[na Seumasaich]] chun an ear gun dàil agus ràinig iad [[Coire Ghearraig]] ach cha robh sgeul air na [[Tigh Rìoghail Hanobhair|Hanobharianaich]]. Ràinig iad [[Peairt]] agus an sin chaidh am Prionnsa a ghairm na Rìgh an àite athair, [[Rìgh Seumas VIII na h-Alba agus III Shasainn|Rìgh Seumas VIII]]. [[Image:Glenfinnan bay.jpg|thumb|Cuimhneachan a thogadh do na fineachan Seumasach]]
[[Image:Glenfinnan bay.jpg|thumb|Cuimhneachan a thogadh do na fineachan Seumasach]]
Air an naoidheamh latha deug dhen Lùnastal, chaidh bratach rìoghail nan [[Rìghrean na h-Alba#Na Stùbhartaich|Stiùbhartach]] a thogail ri crann ann an [[Gleann Fhionghain]]. Ghluais [[na Seumasaich]] chun an ear gun dàil agus ràinig iad [[Coire Ghearraig]] ach cha robh sgeul air na [[Tigh Rìoghail Hanobhair|Hanobharianaich]]. Ràinig iad [[Peairt]] agus an sin chaidh am Prionnsa a ghairm na Rìgh an àite athair, [[Rìgh Seumas VIII na h-Alba agus III Shasainn|Rìgh Seumas VIII]].
 
Ràinig iad [[Dùn Èideann]] agus bha am baile sin aca gun strì sam bith, agus bha mòran sa bhaile deònach fàilte a chur air Teàrlach. Mu dheireadh, choinnich [[na Seumasaich]] ri na [[Tigh Rìoghail Hanobhair|Hanobharianaich]]. Air 21mh Sultain aig [[Blàr Sliabh a' Chlamhain]], goirid às dèidh briseadh-latha madainn foghair, chaidh an t-arm dearg, leis [[An Seanalair Iain Cope|an t-seanalair Iain Cope]] aig an ceann, a ruagadh.
 
 
====A-staigh do Shasainn====
[[Image:Bonnieprince1.jpg|thumb|Ìomhaigh dhen a' Phrionnsa Teàrlach a chaidh a thogail an Dàrbaidh]]Bha Alba a-nis fo bhratach a' Phrionnsa agus cho luath agus a bha a h-uile càil an òrdugh, thionndaidh e aghaidh air Sasainn. Chaidh iad a-null air a' chrìoch agus ràinig iad [[Carlisle]]. An dèidh sin chùm iad orra gu [[Dàrbaidh]], agus cha do dh'èirich na Sasannaich nan aghaidh mar a bha dùil. Cha bu mhotha a thàinig an cuideachadh a chaidh a ghealltainn dhaibh às an Fhraing. Bha arm Theàrlaich a-nis mu astar 130 mìle bho [[Lunnainn]] agus chuir seo eagal air [[an darna Rìgh Deòrsa|Rìgh Deòrsa]] agus muinntir a' bhaile sin. [[Image:Bonnieprince1.jpg|thumb|Ìomhaigh dhen a' Phrionnsa Teàrlach a chaidh a thogail an Dàrbaidh]]
 
 
====An ratreut gu Alba====