Uicipeid

An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Thomas Guthrie"

Browse history interactively
← Mùthadh nas sine
Content deleted Content added
VisualWikitext
bogsa eachdraidh-bheatha agus roinn-seòrsa
sracan
 
Loidhne 1:
{{Bogsa eachdraidh-bheatha}}
B' e searmonaiche agus gràdhaiche-daonna a bha ann an '''Thomas Guthrie'''.
Rugadh Thomas Guthrie am Brechin 'sa bhliadhna 1803 gu athair a bha ag obair mar bancair agus probhaist.▼
 
▲Rugadh Thomase Guthrieann am Brechin[[Breichin]] 'sa bhliadhna 1803 gu athair a bha ag obair mar bancair agus probhaist.
Cha tug fad sam bith mus do thoisich am foghlam aige, agus athair ga chuir fhein agus a bhrathair gu breabadair anns an coimhearsnachd, a bhiodh gan teagaisg mar 'tutor' fhads a bhiodh e ag obair a breabadaireachd.▼
 
▲Cha tug fad sam bith mus do thoisich am foghlam aige, agus athair ga chuir fheinfhèin agus a bhrathairbhràthair gu breabadair anns an coimhearsnachd, a bhiodh gan teagaisg mar 'tutor'oide fhadsfhad 's a bhiodh e ag obair a breabadaireachd.
Aig aois 12 thoisich e mar oileanach aig Oilthigh Dhun Eideann, agus ged chuir e seachad 10 bliadhn' an sin ag ionnsachadh feallsanachd, diadhaireachd, agus corp-eolas, bha e fhein dha'm beachd “''beyond the departments of fun and fighting, I was in no way distinguished at college.”''!▼
 
▲Aig aois 12 thoisich e mar oileanach aig [[Oilthigh DhunDhùn EideannÈideann]], agus ged chuir e seachad 10 bliadhn'bliadhna an sin ag ionnsachadh feallsanachd, diadhaireachd, agus corp-eolaseòlas, bha e fheinfhèin dha'mdham beachd “''beyond the departments of fun and fighting, I was in no way distinguished at college.”''!
Mar sin, tha sinn a faicinn nach e duine ardanach a bh'ann idir.▼
 
▲Mar sin, tha sinn a faicinn nach e duine ardanachàrdanach a bh' ann idir.
Ged bha airson dreuchd a ghabhail mar ministear, bha di-chothroman ann agus mar sin chaidh e dhan Fhraing airson 2 bhliadhna a chuir seachad aig Oilthigh am Paris ag ionnsachadh mu leigheas.▼
 
▲Ged bha airson dreuchd a ghabhail mar ministear, bha didì-chothroman ann agus mar sin chaidh e dhan Fhraing airson 2 bhliadhna a chuir seachad aig Oilthigh am Paris ag ionnsachadh mu leigheas.
Thill e mu dheireadh a dh'Alba mu 1828, agus chaidh e a dh'obair ann am Banc an Dun-De gu, mu dheireadh, fhuair e cothrom aite fhaighinn mar mhinistear ann an coimhearsnachd Obar Eilid. Chuir e seachad 8 bliadhna an seo, agus a bharrachd air cliu a choisinn dha fhein airson fhoghlam agus a choimeas-labhairt, steidhich e Banca 'savings' agus leabharlann airson an coimhearsnachd.▼
 
▲Thill e mu dheireadh a dh'Alba mu 1828, agus chaidh e a dh'obair ann am Banc an Dun-DeDùn Dè gu, mu dheireadh, fhuair e cothrom aiteàite fhaighinn mar mhinistear ann an coimhearsnachd [[Obar Eilid]]. Chuir e seachad 8 bliadhna an seo, agus a bharrachd air cliucliù a choisinn dha fheinfhèin airson fhoghlam agus a choimeas-labhairt, steidhichstèidhich e Banca 'savings'banca-sàbhalaidh agus leabharlann airson an coimhearsnachd.
Chuir e cuideachd na dh'ionnsaich e a thaobh leigheas gu feum nuair a nochd cholera anns an sgire.▼
 
▲Chuir e cuideachd na dh'ionnsaich e a thaobh leigheas gu feum nuair a nochd cholera[[an galar-àraidh]] anns an sgiresgìre.
Mu dheireadh, an 1838, thill e a Dhun-Eideann agus e air aite fhaighinn aig Old Greyfriars Church.▼
 
▲Mu dheireadh, an 1838, thill e a Dhun-EideannDhùn Èideann agus e air aiteàite fhaighinn aig Old Greyfriars Church.
Bha connspaidean a dol a thaobh de mar a bha Eaglais na h-Alba air a riaghladh mu'n am seo, agus beagan bhliadhnachan an deidh dha tilleadh a Dhun Eidean, bhris an Eaglais agus bha Thomas Guthrie a miosg na ceannardan a steidhich an Eaglais Shaor.
 
Bha connspaidean a dol a thaobh de mar a bha Eaglais na h-Alba air a riaghladh mu'n am seo, agus beagan bhliadhnachan an deidh dha tilleadh a Dhùn Èideann, bhris an Eaglais agus bha Thomas Guthrie a miosg na ceannardan a stèidhich an Eaglais Shaor.

Seach gun robh cliucliù cho mormòr aige mar duine tarraingeach agus fileanta, chaidh fhagailfhàgail os cionn am Manse Fund agus e stristrì airson airgead a chruinneachadh airson an Eaglais Shaor. An deidh dha cuairteachadh gu iomadh sgiresgìre agus coimhearsnachd – agus a cosnadh am far ainm “the big beggar” oirsoir 's gur e duine cho mormòr, tapaidh, a bh' ann 6 troigh gu leth – tharraing e comhladhcòmhladh barrachd air £100k – fiach mu £15m ann an airgead latha an diugh - airson an Eaglais Shaor a chuir air doighdòigh agus a chumail a dol.
 
Mu fichead bliadhna an deidh sin, chaidh thaghadh mar Moderator an Eaglais Shaor.
 
Ge'd a b' fhiach bruidhinn air airson am buaidh a bh' aige air an eaglais abhainn, 's e dh'fhagfhàg e sonraichtesònraichte ainmeil nuair a bha e beobeò na h-oidhirpean a rinn e cothroman foghlam a thoirt do na cloinn a bu bhochd ann an Alba agus cuideachd mar a bhiodh e stristrì ann aghaidh cron an deoch laidirlàidir agus an obair a rinn e a thaobh iomadh charthannas eile.
 
Chuir am bochdainn a bha ri lorg ann an DunDùn EideanÈideann iongnadh air – agus bha gu math mothachail dhan an ceangal a bha eadar deoch laidirlàidir agus mar a bhiodh daoine, gu h-araidàraid cloinn ogaòga, a fulang.
 
Aig an am a bha seo, bha cumanta gu leorleòr cloinn a lorg anns am priosanprìosan, agus an 1845 bha mu 1,000 bhalach agus nighean ogòg aà DunDùn EideanÈideann sa phriosanphrìosan.
 
Bhruidhinn e fheinfhèin mu nuair thanaigthàinig e chu'mchum baile an toiseach agus e dhe'mdhem beachd
 
“''''with worthless, drunken and abandoned parents for their only guardians, there were thousands of poor innocent children, whose only chance of being saved from a life of ignorance and crime lay in a system of compulsory education”''''
 
Agus e cuideachd a bruidhinn air na cloinn a bha seo 's e ag radhràdh:
 
“''these Arabs of the city are as wild as those of the desert.”''
 
Dh'ionnsaich e mu na 'ragged schools' a bha air nochdadh an toiseach am Portsmouth agus, nas fhaisg air fheinfhèin, an Obar DheathainnDheathain.
 
Dh'fhosgail e fheinfhèin 'ragged school' anns an aon togalach far a bheil an Camera Obscura – a chum Patrick Geddes a dol – fhathast 'san latha an diugh.
 
Thug e a steach na cloinn a bu bhochd a bha ri lorg anns na sraighdeansràidean agus na slums, agus fhuair iad fasgadh, aodach, biadh, foghlam. Bhiodh iad cuideachd a faighean treanadhtrèanadh ann an sgilean gniomhachasgnìomhachas airson na balaich, agus na clann-nighinn gus am biodh iad nan ''<nowiki/>'"thrifty wives for working men'"''
 
B'eme buaidh a bh' aig a seo, gun deach cloinn bhochd a sguabadh 'o na sraidean agus a steach dha na sgoiltean agus ann an greiseag bheag, chaidh an t-aireamhàireamh de chloinn ann am priosainnprìosain DhunDhùn EideanÈideann siossìos 75%.
 
Leis an uidh a bh' aige ann an slainteslàinte agus cothroman na h-oigridhòigridh, agus seach gu robh 10nar chloinn aige fheinfhèin, chanadh e ''“I am rich in nothing but children.”''
 
B' e an 'temperance movement' iomairt eile anns an robh Guthrie an sas gu mor. Aig an t-amàm, bhiodh fiufiù an cuid mhormhòr de chleirichchlèirich ag olòl gu tric agus bha mothachail dhan an cron a bha deoch laidirlàidir a deanamahdèanamh air coimhearsnachdan agus teaghlaich bochd.
 
Bhiodh e fheinfhèin ag olòl gun robh e 38 bliadhnbliadhna a dh'aois, ach aon latha, agus e a cuairteachadh EirinnÈirinn le ministear eile, stad iad airson 'hot toddie' fhaighinn. Dh'fhaighnich iad dhan draibhairdraibhear aca – duine simplidh EirinneachÈirinneach gun foghlam – an robh e fheinfhèin ag iarraidh deoch. 'S e fhreagair e nach do ghabh e deoch laidirlàidir a riamh agus nach gabhadh.
 
Chuir seo iongnadh air Guthrie, agus bho'n latha sin bha e T-Total, agus a' stristrì airson taic thoirt do dhaoine agus coimhearsnachdan a bha fulaing fo bhuaidh alcohol.
 
SteidhichStèidhich e am Free Church Temperance Society agus an Scottish Association for the Suppression of Drunkenness.
 
Chan e 'prohibitionist' a bh' ann idir, 's e bha an dochasdòchas bacadh a chuir air na trioblaidean a bha ceangailte ri daoine 'g olòl cus agus taic thoirt todo theaghlaich a bha fulaing seach gun robh greim aig an deoch air cuid de na parantanpàrantan.
 
S'S ann trobhtro na h-oidhirpean aige a cheadaich am ParlamaidPàrlamaid am 'Forbes-MacKenzie Act' ann an 1853, a chuir stad air alcohol bhith ga reic air Latha an Sabaid agus robh 10am agus an deidh 10pm air latha sam bith – agus na h-amananamannan seo againn fhathast an latha and an-diugh.
 
{{Smachd ùghdarrais}}
Air a tharraing à "https://gd.wikipedia.org/wiki/Thomas_Guthrie"