An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Gàidhlig"
Content deleted Content added
Loidhne 37:
[[Faidhle:BookDeerMattCh1vv18 21Fol05r.jpg|thumb|240px|left|Tha an duilleag 5r teacsa an t-Soisgeil a Rèir Mhata anns a’ Gàidhlig na h-Alba.]]'S e cànan eachdraidheil do chuid mhòr de dh'[[Alba]] a th' anns a' Ghàidhlig agus is ann air na seann Ghàidheal, air an tug na Ròmanaich "[[Scotti]]" san [[Laideann]], a chaidh Alba ainmeachadh mar "[[Scotia]]" no "Scotland" anns a' chànan [[Gallda|Ghallta]]. Chan eilear cinnteach air dè cho fada 's a tha eachdraidh na Gàidhlig na h-Alba ann am [[Breatainn]] a tuath ach tha fianais ann bho ainmean-àite gun tàinig luchd-àiteachaidh Gàidhealach gu math tràth agus ann am mòr-àireamh do na Rannaibh ann an Gall-Ghàidhealaibh mus robh rìoghachd Dhál Riata air a stèidheachadh timcheall 500 AD. <ref>Iona, Anna Ritchie, Historic Scotland, 1997, ISBN 0-7134-7856-X; t-d: 29-30</ref>
Tha a’ Gàidhlig na h-Alba air a bhith ga bruidhinn ann an Alba fad còrr is 1500 bliadhna, bhon a thugar a-nall à Èirinn i le na fògarraich a thathaich ann an [[Dail Riata]], mòr-thir cuimseach far a bheil Earra-Ghàidheal an-diugh. Bhon toiseach seo, sgaoil a’
Le stèidheachadh Rìoghachd Dhál Riata mu àm na 4mh linne, agus e a' dèanamh ceangail eadar an seann roinn de dh'[[Ulaidh]] ann an taobh a tuath na h-Éireann agus taobh siar na h-Alba, dh' fhàs cumhachd agus sgaoil na Gàidhlig agus bha buaidh mhòr aig an [[Eaglais Gàidhealach|eaglais Ghàidhealaich]] air a' chànan, agus i a' sìneadh a-mach tarsainn air Breatainn a tuath. Tha dearbhadh ainmean-àite a' sealltainn gun robh a' Ghàidhlig ga bruidhinn anns na [[Gall-Ghàidhealaibh]] mun 5mh no 6mh linn. An dèidh greis ghabh a'
San naoidheamh linn às dèidh bhreith Chrìosda, bha ceannard nan Gàidheal, [[Coinneach I na h-Alba|Coinneach MacAilpein]] air na Cruithnich agus na Gàidheil a thoirt còmhla agus bha e mar a’ chiad riaghladair air Alba, mòr-raon a bha a’ gabhail a-steach a’ mhòr-chuid de dh’ Alba tuath air aibhnichean Fhoirthe agus [[Cluaidh|Chluaidh]]. Chun an latha an-diugh cleachdar an t-ainm ''Alba'' airson na dùthcha air fad.
| |||