An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Daibhidh MacDhùnleibh"
Content deleted Content added
smachd ùghdarrais |
iomradh air Ongar |
||
Loidhne 1:
{{Bogsa eachdraidh-bheatha}}
'S e aon de na
<!-- An Gàidheal Do-aithnichte: Dealbh '''Dhaibhidh Mhic Dhùnlèibh''' An e e abairt Gàidhleach mu '''Daibhidh MacDhùnleibh a th' ann an "An Gàidheal Do-aithnichte"? Ma bhios, cuir air ais don aiste e-->
== Òigridh agus Foghlam ==
Ri taobh na h-aibhne, a ruitheas eadar Bail’ an t-Saoir agus Bothwell ann an [[Siorrachd Lannraig]], lorgar togalach a chaidh a thogail anns an [[18mh Linn]] mar àite fuirich do luchd-obrach ann am
An cois Gort a’ Bhuntàta anns na 1790an air [[Ulbha]], far costa Mhuile ann an [[Earra-Ghàidheal]],
Dh’fhàs teaghlach Nèill (Daibhidh agus a bhràithrean agus a pheathraichean) eòlach air cultar nan Gàidheal bho stòras domhainn, beartaich, ’s e sin ri ràdh bho ghlùin an seanmhar. Dh’innseadh i sgeulachdan, agus ghabhadh i òrain Gàidhlig ris an luchd-èisteachd òg. Chunnaic Daibhidh, anns an àm a bha ri teachd bhon taigh bhochd ud, co-shìn eadar cultar nan Gàidheal, far a bheil aithris sgeulachdan agus òrain aig teis-meadhan na beatha, agus cultar nan Afraganach, a chaith am beatha-obrach anns an aon dòigh; agus a’ dèanamh an obair na b’ aotroime agus na bu thlachdmhòire dhaibh.
Ach dè mu dheidhinn na beatha-obrach aige? Thòisich e, thathar ag innse dhuinn, obair anns a’ mhuileann aig deich bliadhna a dh’aois, ag obair bho shia ’s a’ mhadainn gu ochd air an oidhche, sia làithean a-mach à seachd. Às dèidh dha a chuid obrach a chrìochnachadh gach feasgar, lìbhrigeadh foghlam dha, còmhla ris a’ chloinn eile.
Mar a thug e ceumannan air adhart na chuid fhoghlam, fhuair e
Ach cha chuireamaid casaid air Daibhidh gur e creideamhach gruamach, rag a bh’ ann. Gu dearbh, rinn e fhèin gearan agus casaid an aghaidh co-obrach àraid ann an Afraga,
Co-dhiù, fhad ’s a bha e a’ cur eòlas air an t-saoghal ma chuairt, na splaoidean beaga air an deach e anns na coilltean agus seachrain aige air bruaichean na Cluaidh, chruinnich e agus thrusadh e
Leis an adhartais a rinneadh ann an [[cànan]]an agus [[saidheans]] mus deach e dhan oilthigh, bha fìor uidheamachd cheud-fhàthach aige a-chum foghlam aig ìre na b’ àirde a thòiseachadh. Ann an 1836, aig
Rè an cuid foghlaim aige, sheall e claonadh anns na saidheansan, gu dearbh anns an laboratoraidh chuimigich. Bha aige ri caraidean ùra a dhèanamh aig an oilthigh, ach cha robh sin idir na dùbhlan dha. Dh’fhàg e buaidh math agus maireannach air oileanach agus
Às dèidh dha cuireadh fhaighinn gus
== Ann an Afraga ==
[[Faidhle:Livingstone statue2.jpg|thumb|right|250px|Clach cuimhneachan Dhaibhidh MacDhùnleibh faisg air na ''Victoria Falls'' ann an Saimbia]]
Thàinig Daibhidh MacDhùnlèibh gu tìr Afraga ann am Màrt, 1841. Bha ionad a’ mhisean air a stèidhichte bho 1799 ann an sgìre Cape Town, agus mar seo, bha structar agus bunaitean ann air an robh e comasach adhartas a thogail ann an ainm Comainn Mhisein Lunnainn (“''London Mission Society''”). Chuir e roimhe na sgìrean do-ruigsinn a ruighinn, ann an ainm a Shlànaighear, agus airson adhartas a’ chinne-dhaonna. Thuig e, mar a thàinig soisgeulaichean eile an àm gu co-dhùnadh, gun robh an dòigh a
Ann an co-dhùnadh, is e cnag na
<blockquote>“''Mythic status has been thrust upon Livingstone: as a saintly hero of Protestantism, as an icon of imperialism, as a leading embodiment of Scottish self-concsiousness, and lastly, in the 1960s, as the patron saint of African nationalism. At the dedication of the new monument to Livingstone at Chitambo’s, President Kaunda of Zambia led the singing and dancing and referred to Livingstone as the “first freedom-fighter''”.</blockquote>
Thathar an dòchas leis an sgrìobhadair gun do dh’ fhàgadh deagh bhlas de bheatha
== Iomraidhean ==
<references/>
== Tùsan ==
* Prìomh thùs: Ross, A. 2002, Hambledon and London, David Livingstone: Mission and Empire
== Ceanglaichean a-mach ==
|