An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "MacBheatha na h-Alba"
Content deleted Content added
No edit summary |
smachd ùghdarrais |
||
Loidhne 1:
{{Bogsa eachdraidh-bheatha}}
B' e '''MacBheatha mac Fhionnlaigh''' (
'Se mac [[Fionnlagh]] (''Findláech mac Ruaidrí''), [[Rìgh Moireibh]], a bh' ann an
▲'Se mac [[Fionnlagh]] (''Findláech mac Ruaidrí''), [[Rìgh Moireibh]], a bh' ann an MacBeatha agus 'se [[Maol Chaluim II na h-Alba|Rìgh Maol Chaluim II]] an [[seanair]] aige. Oir gun phòs Fionnlagh nighean Mhaoil Chaluim ([[Dabhdha]] no gu tric 'sa [[Laideann]] 'Dovda') thionndaidh a theaghlach fhèin na aghaidh agus mu dheireadh mharbh na mic-bhràthair aige; Gilla Coemhgáin agus Maol Chaluim.
Bhàsaich Maol Chalum ann an [[1029]] agus sheas Gilla Coemgáin mar Rìgh as a dheidh. Bhàsaich easan eadar [[1031]] agus [[1032]] a' sabaid an aghaidh Àrd Rìgh Maol Chaluim II. An deidh seo lean MacBheatha a cho-ogha mar Rìgh Mhoireibh agus phòs e banntrach Gilla Coemgáin, a Bhana-phrionnsa [[Gruoch]], agus i fhèin na ogha Àrd Rìgh [[Coinneach III na h-Alba|Coinneach III]]. Bha mac aig Gruoch bhon a chiad duine aice, Lulach, agus sheas MacBheatha mar leas-athair ris.
Tha an [[Asgair
Aig an àm seo cha robh riaghaltas cumhachdach no aonta ceart ann an [[Alba]] eadar na h-[[Uaislean]] agus [[Rìghrean]]. 'Se 'Mormaer' an t-ainm a bh' air na Rìghrean beag fo'n [[Àrd Rìgh]].
Line 14 ⟶ 12:
Bha Maol-Chaluim II airson an ogha aige, [[Donnchadh]], mac a nighean Beathag ([[Bethoc]]), a bha air pòsadh [[Crinan]], Mormhaor agus [[Aba]] Dùn Chailleann, seasamh mar Àrd Rìgh as a dheidh. Tha e coltach gu robh seo is coireach gur e Beathag an nighean a b' fhearr leis air a no airson adhbhar poiliticeach.
Mus do bhàsaich e rinn Maol Chaluim II oidhirp neach sam bith a bha air thoiseach air Donnchadh mar tàinistear a mharbhadh. Cha d'fhuair gin air falbh ach Lulach - aig an t-àm na leanabh òg agus le feadhainn ag ràdh (gu fìrinneach
Airson fiadhachadh an aghaidh Donnchadh thoisich MacBheatha càirdeas le Thorfinn, [[Iarla]] [[Arcaibh]], co-ogha ris fhèin agus Donnchadh agus ogha Maol-Chaluim II tron an nighean as òige aige. Chaidh an dithis aca a chogadh an aghaidh Donnchadh agus bhàsaich e am blàr faisg air [[Eilginn]] air an 14 den
'Se Rìgh làidir a bh' ann an MacBheatha agus e a riaghladh tarsainn air Rìoghachd sheasmhach gu leòr airson dha mìosan a chuir seachad a dhol gu [[taisgealachd]]
An [[1054]] thoisich Maol-Chaluim Chean-Mhòr, mac Donnchadh, ag iomairt airson greim fhaighean air an rìgh-chathair le cuideachadh bho [[Siward]], [[Iarla Northumbria]], le smachd fhaighean air taobh a deas Alba. Bhàsaich MacBheatha a' sabaid saighdearan Maol-Chaluim aig blàr faisg air [[
Tha MacBheatha air a thìodhlaiceadh air [[Eilean
== Aistidhean co-cheangailte ==
* [[Rìghrean na h-Alba]]
{{Smachd ùghdarrais}}
[[Roinn-seòrsa:Rìghrean na h-Alba]]
[[Roinn-seòrsa:Eachdraidh na h-Alba]]
|