An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Alasdair III na h-Alba"

Content deleted Content added
smachd ùghdarrais
leasachadh
 
Loidhne 1:
{{Bogsa eachdraidh-bheatha}}
 
B' e '''Alasdair III''' ([[4 an t-Sultain]] [[1241]]–[[19 am Màrt]] [[1286]]) na Rìgh na h-Alba eadar 1249 is 1286. B' e rìgh làidir a bh' ann an Alasdair agus bha àm air an cathrach-rìoghal mar bu trice glè sìtheil. Aig an àm seo bha buaidh làidir [[Ceilteach]] ann an Alba fhathast agus ceangal ri Sasainn oir bha nighean rìgh Shasainn - [[Eideard I Shasainn|Èideard I]] - ,am bana-phrionnsa [[Mairead]], aig Alasdair mar bhean.
 
'Se rìgh cho cumhachdach 'sa lorgadh tu aig àm no aiteàite sam bith ann an eachdraidh a bh' ann an [[Eideard I Shasainn|Èideard I]]. Bha e mur tha air ionnsaigh a thoirt air [[Èirinn]] agus [[a' Chuimrigh]] leis a Chuimrigh a nis mar aon de na roinnean aig [[Sasainn]]. Thoisich cùisean a fàs nas miosa an deidh do bean agus mic Alasdair bàsachadh ann an tìde ghoirid. Bha seo a fàgail Rìgh na h-Alba as aonais mac a leanadh e agus e dà fhichead sa còig bliadhna a dh'aois.
 
Dh'ionnsaigh e an t-Eilean Sgitheanach ann an 1262 is shabaid a fheachdan ri feachdan Nirribhidh faisg air [[an Leargaidh Ghallda]] ann an 1264. Chaochail Rìgh Nirribhidh, Haakon, ann am [[Baile na h-Eaglaise]] sa gheamhradh is dh'aontaich a mhac, Rìgh Magnus, ri Alasdair, anns a' Chùmhnant Pheairt, gun deach [[na h-Eileanan Siar]] is [[Eilean Mhanainn]] nam pàirtean na h-Alba.<ref name="BBC">{{iomradh lìon | url = http://www.bbc.co.uk/scotland/history/articles/alexander_iii/ | tiotal = BBC - Scotland's History - Alexander III, King of Scots | foillsichear = BBC | ceann-là_inntrigidh = 2018-05-16 }}</ref>
Phòs e a rithist aig Abaid Jedburgh ri nighean òg brèagha den ainm [[Yolande a Dreux]]. Air an dara latha deug den Mhàirt [[1286]] bhàsaich Rìgh Alasdair. Bha e air tilleadh bho [[Caisteal Dhùn Èideann]] gu [[Ceann Gronna]] far an robh a mhnaoi. Ged a bha na h-uaislean is thriathan a bha còmhla ris aig iarraidh air fuireach gu fàsadh an aimsir nas fheàrr sa mhaidinn chan èisdeadh e rubha. Chaill e a chompanaich san dorchadas agus an ath mhaidinn lorg iad a chorp aig bonn bearraidh. Dh'fhàg seo [[Alba]] gun rìgh agus rinn Èideard a h-uile oidhirp smachd fhaighinn air Alba agus is ann mar seo a thoisich linn de chreach agus sabaid eadar an dà rìoghachd.
 
Phòs e a rithist aig Abaid Jedburgh ri nighean òg brèagha den ainm [[Yolande ade Dreux]].<ref name="BBC"/> Air an dara latha deug den Mhàirt [[1286]] bhàsaich Rìgh Alasdair. Bha e air tilleadh bho [[Caisteal Dhùn Èideann]] gu [[Ceann Gronna]] far an robh a mhnaoi. Ged a bha na h-uaislean is thriathan a bha còmhla ris aig iarraidh air fuireach gu fàsadh an aimsir nas fheàrr sa mhaidinn chan èisdeadh e rubha. Chaill e a chompanaich san dorchadas agus an ath mhaidinn lorg iad a chorp aig bonn bearraidh. Dh'fhàg seo [[Alba]] gun rìgh agus rinn Èideard a h-uile oidhirp smachd fhaighinn air Alba agus is ann mar seo a thoisich linn de chreach agus sabaid eadar an dà rìoghachd.
 
== Iomraidhean ==
<references/>
== Aistean co-cheangailte ==
* [[Rìghrean na h-Alba]]