'S e a’ '''Bheurla Ghallda''' no '''Albais'''<ref>Mar eisimpleir: {{iomradh lìon| url = http://www.bbc.co.uk/scotland/alba/naidheachdan/story/2008/01/printable/080115_nos_ur.shtml |tiotal = Farpais ùr 'son òran à mion-chànain Cheilteach agus Albais | foillsichear = BBC | ceann-là_inntrigidh = 2016-10-25}}</ref> (anns a chainnt fhèin ''Scots'' san latha an diugh agus ''Inglis'' gu h-eachdraidhealeachdraidheil) cànan [[Tiùtonach]] a tha air a bhruidhinn anns [[Galldachd|a' Ghalldachd]], [[Arcaibh]] agus [[Sealtainn]] ann an [[Alba]] agus [[Ulaidh]] an [[Èirinn]] (far an e 'Ullans' a bhios iad ag èigheachd air ann an còmhlan oifigeach ach 'se 'Scots' a chanas an sluagh fheinfhèin ris).
== Eachdraidh a' Chànain ==
'S e a’ Bheurla Ghallda an seanseann chànan aig [[Lodainn]] (agus an seanseann Rìoghachd [[Sasannach|ShasanachShasannach]] anns an robh Lodainn mus d'fhuair na Gàidheil smachd air, [[Rìoghachd Northumbria|Northumbria]]) agus 'se a-chuir fhasfhàs den Ghàidhlig ann an [[a' Ghalldachd|Galldachd]] [[Alba]]. Aig aon àm 'se seo am prìomh cànan ann an [[Alba]] agus 'se a bhiodh air a cleachdadh mar cànan oifigeil leis na [[Rìghrean na h-Alba|Rìghrean]] agus am [[Pàrlamaid]] ach tha e air crìonadh an dèidh do dh'Alba aonachadh le [[Sasainn]] ann an [[1707]] agus tha [[Beurla]] Shasainn air an aite aige a ghabhalghabhail mar prìomh cànan an t-sluagh mhòr de dh'Albannaich. Bha toir [[bàrdachd]] ainmeil air a sgriobhadhsgrìobhadh 'sa chànan agus 'se [[Raibeart Burns]] am Bàrd is ainmeil a dh'obair 'sa chànan - chanadh a chuid mhòr de dhaoine gur e' am prìomh bàrd aig na h-Albannaich.
'Se 'Inglis' a bh' aig na gall a bhitheadh ga bhruithinn air an cànan aca ach mun 15mh-16mh linn thoisich iad ag èigheachd 'Scots' air ged a se seo an t-ainm a bh' air a' Ghàidhlig aig an àm. An deidh seo se 'Erse' no 'Irish' a bha aca air gàidhligGàidhlig na h-Alba. Tha feadhainn ann an t-saoghal a' Ghàidhlig a chleachdas an nua-fhacal connspaideach 'Albais' mar ainm a' Bheurla Gallda ged nach e seo ainm a tha freagarrach a rèir eachdraidh an dùthaich agus nan [[Gàidheal|Gàidheil]].
