An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Nobhail"

Content deleted Content added
→‎Nobhail ann an Alba sa Bheurla: ceangal a chruthachadh
ath-òrdachadh agus nobhail eile
Loidhne 3:
== An Sean-Nobhail ==
Chan eil mòran sean nobhailean air fhàgail, ach tha fear no dha againne bhon [[Romanaich]], m.e. ''An Satyricon'' le [[Petronius]] (60 AC) agus ''[[An Asal Or]]'' le [[Apuleius]] (an 2na linn).
 
== Nobhail ann an Alba sa Ghàidhlig ==
Tha am facal [[ur-sgeulachdan|'ùr-sgeul']] cuideachd air a chleachdadh airson 'nobhail'. Is e ''[[Dùn Aluinn]]'' le [[Iain MacCormaig]] a' chiad nobhail a chaidh fhoillseachadh ann an Gàidhlig na h-Alba. Thàinig e a-mach ann an 1912. Beagan às dèidh sin, ann an 1913, thàinig ''[[An t-Ogha Mòr]]'' a-mach le Aonghas MacDhonnchaidh. Tha an [[nobhaileag]] no ''novella'' air a bhith fada nas cumanta sa Ghàidhlig m.e. ''[[An t-Aonaran]]'' le [[Iain Mac a' Ghobhainn]] agus ''[[Gun d'thug i speis do'n Armunn]]'' le [[Iain MacCormaig]] san 20mh linn.
 
San 21mh linn, tha grunn nobhailean air nochdadh mar phàirt de dh'iomairt gus [[rosg]] do dh'inbhich a chur ann an clò, mar eisimpleir tro [[Ùr-Sgeul]]. Tha [[Màiri Anna NicDhòmhnaill]], [[Iain F MacLeòid|Iain F. MacLeòid]], [[Màrtainn Mac an t-Saoir]], [[Norma NicLeòid]], [[Catrìona Lexy Chaimbeul]], [[Tormod Caimbeul]], [[Tormod MacGill-Eain]] agus [[Aonghas Pàdraig Caimbeul]] air nobhailean a sgrìobhadh, eadar 2003-2009.
 
* [[Aonghas Pàdraig Caimbeul]]: ''An Oidhche mus do Sheòl Sinn''; ''Là a' Dèanamh Sgèil Do Là''; ''An Taigh Samhraidh''; ''Tilleadh Dhachaidh''
* [[Catrìona Lexy Chaimbeul]]: ''Samhraidhean Dìomhair''; ''Na Cluicheadairean''
* [[Iain MacCormaig]]: ''[[Dùn Aluinn]]''
* [[Iain F MacLeòid]]: ''[[Na Klondykers]]''; ''Am Bounty''; ''Ìmpireachd''
* [[Màrtainn Mac an t-Saoir]]: ''Gymnippers Diciadain''; ''An Latha as Fhaide''
* [[Norma NicLeòid]]: ''Dìleas Donn''; ''Taingeil Toilichte''
* [[Tormod Caimbeul]]: ''Deireadh an Fhoghair''; ''Shrapnel''; ''An Druim bho Thuath''
* [[Tormod MacGill-Eain]]: ''Slaightearan''; ''Dacha Mo Ghaoil''
* [[Timothy Armstrong]]: ''[[Air Cuan Dubh Drilseach]]''<ref>{{cite journal|last=MacIlleathain|first=Ruairidh|title=Lèirmheas: Air Cuan Dubh Drilseach|journal=Cothrom|year=2013|volume=76|pages=44–45}}</ref>
 
== Nobhail ann an Alba sa Bheurla ==
Line 23 ⟶ 38:
* Willa Muir
* William McIllvanney
 
== Nobhail ann an Alba sa Ghàidhlig ==
Tha am facal [[ur-sgeulachdan|'ùr-sgeul']] cuideachd air a chleachdadh airson 'nobhail'. Is e ''[[Dùn Aluinn]]'' le [[Iain MacCormaig]] a' chiad nobhail a chaidh fhoillseachadh ann an Gàidhlig na h-Alba. Thàinig e a-mach ann an 1912. Beagan às dèidh sin, ann an 1913, thàinig ''[[An t-Ogha Mòr]]'' a-mach le Aonghas MacDhonnchaidh. Tha an [[nobhaileag]] no ''novella'' air a bhith fada nas cumanta sa Ghàidhlig m.e. ''[[An t-Aonaran]]'' le [[Iain Mac a' Ghobhainn]] agus ''[[Gun d'thug i speis do'n Armunn]]'' le [[Iain MacCormaig]] san 20mh linn.
 
San 21mh linn, tha grunn nobhailean air nochdadh mar phàirt de dh'iomairt gus [[rosg]] do dh'inbhich a chur ann an clò, mar eisimpleir tro [[Ùr-Sgeul]]. Tha [[Màiri Anna NicDhòmhnaill]], [[Iain F MacLeòid|Iain F. MacLeòid]], [[Màrtainn Mac an t-Saoir]], [[Norma NicLeòid]], [[Catrìona Lexy Chaimbeul]], [[Tormod Caimbeul]], [[Tormod MacGill-Eain]] agus [[Aonghas Pàdraig Caimbeul]] air nobhailean a sgrìobhadh, eadar 2003-2009.
 
* [[Aonghas Pàdraig Caimbeul]]: ''An Oidhche mus do Sheòl Sinn''; ''Là a' Dèanamh Sgèil Do Là''; ''An Taigh Samhraidh''; ''Tilleadh Dhachaidh''
* [[Catrìona Lexy Chaimbeul]]: ''Samhraidhean Dìomhair''; ''Na Cluicheadairean''
* [[Iain MacCormaig]]: ''[[Dùn Aluinn]]''
* [[Iain F MacLeòid]]: ''[[Na Klondykers]]''; ''Am Bounty''; ''Ìmpireachd''
* [[Màrtainn Mac an t-Saoir]]: ''Gymnippers Diciadain''; ''An Latha as Fhaide''
* [[Norma NicLeòid]]: ''Dìleas Donn''; ''Taingeil Toilichte''
* [[Tormod Caimbeul]]: ''Deireadh an Fhoghair''; ''Shrapnel''; ''An Druim bho Thuath''
* [[Tormod MacGill-Eain]]: ''Slaightearan''; ''Dacha Mo Ghaoil''
 
== Iomraidhean ==
{{reflist}}
* MacCormaic, Iain, ''Dùn-Àluinn'', M. MacFarlane (C. MacPhàrlan) (deas.). Paisley: Alexander Gardner, 1912.
* MacDhonnchaidh, Aonghas ''An t-Ogha Mór: no, Am fear-sgeoil air uilinn'' Glascho: MACDHONNACHAIDH, UEIR & CO., [1913].