Uicipeid

An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Portmeirion"

Browse history interactively
← Mùthadh nas sineDeasachadh nas ùire →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
Loidhne 22:
Tha am baile '''Portmeirion''' suidhichte ann an [[Gwynedd]] ann an ceann a tuath na [[Cuimrigh]]. Chaidh am baile a dhealbhadh is a thogail eadar [[1925]] is [[1975]] le Sir [[Clough Williams-Ellis]]. Tha e dealbhaichte ann an stoidhle Eadailteach agus 's e aon de na àitichean as cudromaiche a th' ann airson roinn turasachd na Cuimrigh. Tha e aig urras carthannach a-nis.
 
Tha am baile suidhichte anns an sgireachdsgìreachd [[Penrhyndeudraeth]], aig inbhir Abhainn Dwyryd, mu 2 mìle (3.2 km) san ear-dheas air [[Porthmadog]] agus mu mhìle (1.6 km) air falbh bho stèisean ann am [[Minffordd]].
 
Chaidh mòran fiolmaicheanfhiolmaichean is prògraman [[telebhisean|Tbh]] a thogail ann am Portmeirion agus dh'fhàs e ainmeil mar "''The Village''" anns na [[1960an]] air a' phrògram [[telebhisean|Tbh]] "''The Prisoner''".
 
== Eachdraidh ==
Bho thùs bha oighreachd prìobhaideach ann ris an chanadh "Aber Iâ". Bha an làrach air an leudachadh nuair a chaidh ionad-leaghaidh is bàta-lann a thogail anns na 1850an. Cheannaich Sir Clough Williams-Ellis am fearann seo ann an 1925 airson nas lugha na 5.000 not. Dh'atharraich e ainm an àite gu Portmeirion: "Port-" air sgàth 's gu bheil e faisg air a' chosta; agus "-meirion" bhon sgìreachd Merioneth (Cuimris: ''Meirionydd'') far a bheil am baile suidhichte.<ref name="bbcdocu">"Portmeirion" a BBC Wales documentary, 2006</ref>
Cheannaich Sir Clough Williams-Ellis am fearann seo ann an 1925 airson nas lugha na 5.000 not.
Dh'atharraich e ainm an àite gu Portmeirion: "Port-" air sgàth 's gu bheil e faisg air a' chosta; agus "-meirion" bhon sgìreachd Merioneth (Cuimris: ''Meirionydd'') far a bheil am baile suidhichte.<ref name="bbcdocu">"Portmeirion" a BBC Wales documentary, 2006</ref>
 
[[Faidhle:Stoneship 2.jpg|left|thumb|"Amis Réunis" - Bàta cloiche]]
Cha robh ach togalach mòr ann agus taigh a' ghàirnealair, taigh a' ghobhainn is stàballan. Aig an toiseach leasaich e na taighean dùthchail mar taighean-còmhnaidh agus chuir e ainmean ùra orra: "''White Horses''", "''Mermaid''" is "''The Salutation''". Chaidh prìomh togalach na h-àite ag atharrachadh gu taigh-òsta; dh'fhosgail e ann an 1926. Eadar 1926 is 1939 chaidh barrachd togalaichean ùra a thogail leithid ''Angel & Neptune'', an tùr ''Campanile'' air a' chnoc as àirde; ''Prior's Lodging'', ''Hercules Hall'', ''Pilot House'' is eile. Chleachd e seann phìosan bho thogalaichean a chaidh a leagail ann an àitichean eile. Mar eisimpleir thàinig an ''Hercules Hall'' à [[Sir y Fflint]] agus am ''Pantheon'' à [[Sir Gaerfyrddin]]. Ghabh e rudan bho [[ailtire]]an eile a-steach cuideachd. Air an tràigh air beulaibh an taigh-òsta chaidh bàta "''Amis Réunis''" a thogail, bàta a bha air a sgrios ann an stoirm ann am Portmeirion. Ged a tha an "''Amis Réunis''" a dhèanamh à [[clach]]an tha coltas mar fhìor bhàta aige ma choimheadaschoimheadar air bho astair rud beag air falbh. Chuir an [[Dàrna Cogadh]] is laghannan ùra a thaobh sàbhailteachd togalaichean stad air leasachaidhean eile airson greis, ach eadar 1954 is 1973 thog Williams-Ellis togalaichean eile a-rithist, mar eisimpleir: ''Telford's Tower'', ''Bristol Colonnade'', ''High Cloister'', an dòm ''Pantheon'' neo ''Gloriette Balkon''.
 
[[File:Portmeirioncastle.jpg|thumb|250px|Castell Deudraeth]]
Tha tobhtaichean seann chaisteal às na [[Meadhan aoisean]] ann an coille dìreach taobh a-muigh a' bhaile. Thug Giraldus Cambrensis (''Gerald of Wales'') iomradh air ann an 1188. BhaTro na linntean bha iomadh ainm air leithida' chaisteal, mar Castell Deudraeth, Castell Gwain Goch is Castell Aber Iâ.
 
Ann an 1931 cheannaich Williams-Ellis Castell Deudraeth bho Sir Osmund Williams le sùil ri ceangal a chur do na taighean-òsta ann am Portmeirion. Ach chuir an [[Dàrna Cogadh]] stad air na planaichean aige. Ged a bha daonnan miann aig Williams-Ellis sin a choileanadh cha do thachair sin nuair a bha e beò. Ach le taic bho Mhaoin-Dualchais a' Chrannchuir, [[Maoin Leasachaidh nan Roinnean Eòrpach]] agus Bòrd Turasachd na Cuimrigh chaidh an caisteal fhosgladh mar taigh-òsta san [[11 an Lùnasdal]] [[2001]]. An-diugh tha taigh-bidhe is 11 seòmraichean cadail ann.
 
An-diugh tha Portmeirion aig urras carthannach a bhios a' cleachdadh a' chuid as motha den na togalaichean mar sheòmraichean taigh-òsta no self-cateringtaighean cottagesfèin-fhrithealaidh. Tha bùthan ann, [[cafaidh]], taigh-bìdh is seòmar-teatha cuideachd. 'S e Portmeirion aon de na h-àitichean as tarraingiche don luchd-turais ann an ceann a thuath na Cuimrigh.<ref>[http://icnorthwales.icnetwork.co.uk/holidays/topten]</ref> Tha e saor an asgaidh airson luchd-turais a bhios a' fuireach ann fhad na saor-làithean aca, ach Feumarfeumaidh luchd-turais a bhios dìreach ann airson latha pàigheadh airson faighinn a-steach don bhaile is coimhead air na togalaichean.▼
The grounds contain an important collection of [[rhododendron]]s and other exotic plants in a wild-garden setting, which was begun before Williams-Ellis's time by the previous owner [[George Henry Caton Haigh]] and has continued to be developed since Williams-Ellis's death.
 
▲An-diugh tha Portmeirion aig urras carthannach a bhios a' cleachdadh a' chuid as motha den na togalaichean mar sheòmraichean taigh-òsta no self-catering cottages. Tha bùthan ann, [[cafaidh]], taigh-bìdh is seòmar-teatha cuideachd. 'S e Portmeirion aon de na h-àitichean as tarraingiche don luchd-turais ann an ceann a thuath na Cuimrigh<ref>[http://icnorthwales.icnetwork.co.uk/holidays/topten]</ref> Feumar luchd-turais a bhios dìreach ann airson latha pàigheadh airson faighinn a-steach don bhaile is coimhead air na togalaichean.
 
== Beachdan mun Ailtireachd ==
Air a tharraing à "https://gd.wikipedia.org/wiki/Portmeirion"