An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Drochaid"

Content deleted Content added
bNo edit summary
No edit summary
Loidhne 1:
[[Faidhle:ForthBridgeEdinburgh.jpg|thumb|right|300px|Drochaid na [[linne Foirthe|Foirthe]], fhosgailte an 1890, a bhreitheas an rathad-iarainn eadar [[DunDùn EideannÈideann]] agus [[FiobhaFìobha]]]]
 
Is e a tha ann an '''drochaid''', structar a bhreitheasbheir [[rathad]], frìthfrith-rathad, [[rathad-iarainn]] neo slighe eile thar beàrn. Mar is tric bithidh am bearnbeàrn seo eadar dà bhruaich [[abhainn|aibhne]], ach tha iad a' dol thairis [[loch|na locha]], [[gleann]]tan, rathaidean eile 7c⁊c.
 
Is iad na trì prìomh cruthan drochaide:
Loidhne 9:
 
==Drochaid saile==
[[Faidhle:PEOD002.JPG|thumb|Fo-Drochaiddhrochaid Rathaid le Sailean Cruadhtain A9 aig Dail Chluanaidh ]]
Tha an dealbh air an taobh deas a' sealltainn drochaid don chruth shailteachd fon rathad mòr [[A9]] faisg air [[Dail Chuanaidh]]. Freagairidh drochaidean sailteach gu math ri laraichlàraich far a b' fheudar do bearnbheàrn na drochaid a bhi meadhanach mormòr an co-mheas leis an aird eadar an slighe thar na drochaid agus an amar fodha. Chithear gu bheil '''suil na drochaid''' cearnagceàrnag, agus mar sin gu bheil lanlàn aird na drochaid ri fhaotainn air feadh a' bheairnbheàirn eadar an dà laimrig.
 
Nuair a rachasthèid eallach air drochaid sailtheachd, theidthèid cromadh air na sailibh. Nuair a bhitheas seo a' tachairt theidthèid forsaichean dluthaidhdlùthaidh air snaithleansnàithlean uachdar nan sàil ach theidthèid forsaichean sìnidh air na snaithleansnàithlean iochdarachdìochdarach. Mar sin, is fheudar do stughstuth nan sàil a bhi comasach a dhiultdhiùlt an dà seorsaseòrsa fhòrsafhorsa: tarrainn agus brùthadh.
 
Freagairidh [[stàilinn]] ri sailibh, oir tha e làidir fo shìneadh agus fo dlùthadh. Cha freagair clachaireachd neo, cruadhtan-bàn (coincreit-bàn). Tha sailean cruadhtain aig an drochaid anns an dealbh. Is cruadhtan ath-neartaichte a tha annta, a ciallachadh gu bheil slatan stailinnstàilinn anns a' chruadhtain a thoirt laidireadlàidiread an aghaidh sineadhsìneadh ris. Chanar [[stughstuth co-mheasgaichte]] ri cruadhtan ath-neartaichte agus [[stughstuth-innlichidh|stughanstuthan innlichidh]] eile cruthaichte a dà shusbaint eadar-dhealaichte.
 
== Drochaidean boghta ==
[[Faidhle:PEOD001.JPG|thumb|right|Drochaid bogha]]
 
Tha an dealbh air an taobh cliclì a' sealltainn drochaid bogha, a ghiùlanasghiùlaineas an rathad mòr [[A87]] thar Alt a' Ghlarsair air [[an Eilean Sgitheanach]]. Is cruth laidirlàidir de drochaid a tha ann am bogha, oir bithidh eallach air mun na drochaid, a putadh mun chuairt "fainne a' bhogha" agus mar sin a' dluthadhdlùthadh na clachan fath- leth ri cheilechèile. Tha clachaireachd laidirlàidir an aghaidh dluthadhdlùthadh, ach chan eil i ach lag mu choinneamh sineadhsìneadh. Mar sin cha freagair clachaireachd ri cruth drochaid saileachd.
 
Is e an duiligheadasduilgheadas le drochaidean bogha gu bheil feum aig cruth na drochaid air aird, agus bithidh an aird a tha dith a reirrèir am bearnbeàrn eadar an dà laimrig.
 
== Drochaidean croichte ==
Is e cruth drochaid a tha stèidhichte air slabhraidh neo ball sintesìnte eadar an dà cheann drochaide a tha ann an '''drochaid croichte'''. Anns an nòs innlichte de drochaid croichte, tha dà phrìomh slabhraidh (drochaidean togta rè [[1800]]-[[1850]]) neo dà phrìomh bhall (drochaidean dealbhta as dèidh [[1870]]) air an crochadh eadar dà thuirthùr, tifear suidhichte aig gach ceann na drochaide. Tha uachdar na drochaid a ruithe air mun cliathach aotrom a tha croichte (le [[slat]]an/[[ròpa]]n crochaidh) bhon dà phrìomh bhall. FreagaraidhFreagraidh drochaidean den seòrsa seo ri ceuman eadar 30m agus 2000m, ged nach robh na slabhraidhean [[iarann|iarainn]]-obraichte a chaidh air cleachdadh anns na drochaidean croichte bu traithe freagaireach ri fad torr nas motha na 150m.
 
Chaidh leasachadh air cruth nan drochaidean croichte aig toiseach an [[19mh linn]] bho drochaidean croichte tusanaichtùsanaich a chaidh air cleachdadh an [[Aimearaga a Deas]] agus 's an HimiliaHimalaya fad linntean mus an tàinig daoine Eòrpaich do na tireantìrean siud. Anns a' chruth thusanaichthùsanaich, cleachdar trì ballan, co-shinteshìnte, ball fa-leth air a bhitheas na luchd cleachdaidh a' coisich, agus da ròpa-laimhe, mu meatair nas arda na agus mu 300mm ri gach taobh dhen bhall-coise. CeangailearCeanglar ròpan goirid ris an chanar stughanstuthan, eadar am ball-coise agus an dà ropa-laimhelàimhe, gach meatair neo dha air fad na drochaide. Tha seo a cruthachadh sructar tensiachd (sintesìnte), a tha saor agus aotrom.
 
== Drochaidean Eile ==
Loidhne 32:
 
[[Roinn-seòrsa:Innleadaireachd]]
[[Roinn-seòrsa:Obraichean pobalachdpoblach]]
 
{{Link FA|fr}}