Mùthadh on 11:33, 28 dhen Ògmhios 2012 deasaich Gerakibot (deasbaireachd \| mùthaidhean) 623 edits b r2.7.1) (Robot: Adding el:Το Φάντασμα της Όπερας ← Mùthadh nas sine		Mùthadh on 05:03, 5 dhen Lùnastal 2012 deasaich neo-dhèan Sionnach (deasbaireachd \| mùthaidhean) 32,506 edits + dealbhan air ais, - ceanglaichean briste Deasachadh nas ùire →
Loidhne 1: [[Image:Phantomoftheoperalonchaney.jpg\|thumb\|200px\|An prìomh-caractar ri dhealbh [[Lon Chaney, Sr.]] in the [[TTaibhse an Opra (film 1925)\|dealbh-film 1925]], an freagarrachadh as ainmeile mus an cleas-ceòlach]]▼ [[File:Gaston Leroux - Le Fantôme de l'Opéra.jpg\|thumb\|Le Fantôme de l'Opéra]] Tha '''''Taibhse an Opra''''' 'na [[ùirsgeul]] le [[Gaston Leroux]], brosnaichte le ''[[Trilby (ùirsgeul)\|Trilby]]'' le[[George du Maurier]]. [[Foillseachadh\|Foillsichte]] sa' bhliadhna [[1910]], agus eadar-theangaichte a-steach dham Bheurla sa' bhliadhna [[1911]], tha e air bhith [[freagarrachadh\|air fhreagarrachadh]] mòran àmannan a-steach do [[film]] agus riochdachaidhean an t-àrd-urlair.▼ ▲Tha '''''Taibhse an Opra''''' 'na [[ùirsgeul]] le [[Gaston Leroux]], brosnaichte le ''[[Trilby (ùirsgeul)\|Trilby]]'' le [[George du Maurier]]. ~~[[Foillseachadh\|~~Foillsichte]] sa' bhliadhna [[1910]], agus eadar-theangaichte a-steach dham Bheurla sa' bhliadhna [[1911]], tha e air bhith ~~[[freagarrachadh\|~~air fhreagarrachadh]] mòran ~~àmannan~~amannan a-steach do [[film]] agus riochdachaidhean an t-àrd-~~urlair~~ùrlair. Tha 'n sgeul seo mu neach dìomhair a bheil uamhann air an Taigh-Opra Pharis air chur air a' bhuannachd neo-fhiosrach sheinneadair òg a bheil gaol aige air. Line 6 ⟶ 8: == Gnìomhadh == 'S e [[ùirsgeil]] [[dubhach]] a th' ann an '''Taibhse an Opra'''- a' cur còmhla suirghe, [[uamhann]], dìomhaireachd agus ~~[[bròn-chluich\|~~slaonasadh]]. Anns an ùirsgeul àsaideach [[1910]] Leroux, tha 'n suidheachadh sa' [[Paris\|Pharis]] 'san [[19mh linn ~~19mh]]~~ aig an [[Opera Garnier]], togalach shòghail, mhòrail a bheil air thogail thairis na locha mhòir fon talamh. Tha na h-oibrichean ag ràdh a bheil an taigh-opra tallacihte le tannasg dìomhair a bheil caochladh sgiorraidhean air dhèanamh. Tha "Taibhse an Opra" ("''le fantôme de l'Opéra''") a' cur dubh-chìs air na dà grèidheir ga phàigheadh fichead francan mìle sa' mhìos agus a chaomhnadh air bothan uaigneach air cuirmean-~~chiùil~~ciùil.▼ ~~{{millear}}~~ Rè na h-ùine seo, tha 'n prìomh-ban-seinn òg [[Christine_Daae\|Christine Daaé]] (air chreidsinn a bhith brosnaichte agus stiùirichte le ''Aingeal na Ciùil'' air smaoineachadh air chur le a h-athair) follaiseachd ghrad air thoirt gu buil air ~~an t-~~àrd-~~urlar~~ùrlar an t-[[opra]] nuair tha i an [[prìomh-ban-seinn]], Carlotta, air chur nì an àite, a robh cuideigin a dhìth oirre ga cur nì an àite dà uair seach galar neònach. Tha Christine na cridhean na luchd-èisdeachd air bhuannachd, a' gabhail a-staigh an cridh' an leannain a h-òige, [[Biocas]] Raoul de Chagny.▼ ▲Anns an ùirsgeul àsaideach [[1910]] Leroux, tha 'n suidheachadh sa' [[Paris\|Pharis]] 'san [[linn 19mh]] aig an [[Opera Garnier]], togalach shòghail, mhòrail a bheil air thogail thairis na locha mhòir fon talamh. Tha na h-oibrichean ag ràdh a bheil an taigh-opra tallacihte le tannasg dìomhair a bheil caochladh sgiorraidhean air dhèanamh. Tha "Taibhse an Opra" ("''le fantôme de l'Opéra''") a' cur dubh-chìs air na dà grèidheir ga phàigheadh fichead francan mìle sa' mhìos agus a chaomhnadh air bothan uaigneach air cuirmean-chiùil. ▲Rè na h-ùine seo, tha 'n prìomh-ban-seinn òg [[Christine_Daae\|Christine Daaé]] (air chreidsinn a bhith brosnaichte agus stiùirichte le ''Aingeal na Ciùil'' air smaoineachadh air chur le a h-athair) follaiseachd ghrad air thoirt gu buil air an t-àrd-urlar an t-[[opra]] nuair tha i an [[prìomh-ban-seinn]], Carlotta, air chur nì an àite, a robh cuideigin a dhìth oirre ga cur nì an àite dà uair seach galar neònach. Tha Christine na cridhean na luchd-èisdeachd air bhuannachd, a' gabhail a-staigh an cridh' an leannain a h-òige, [[Biocas]] Raoul de Chagny. Eudmhor le a chàirdeas le Raoul, tha 'n Taibhse i air thoirt cuireadh ga thadhal sìos 'na saoghal fon àitreabh. Ghabh Christine a-staigh a chuireadh, agus sìos anns na h-[[uamh]]an, tha i 'g ionnsachadh a bheil a h-aingeil gu fìor 'na neach-ealantachd chiùil mì-mhaiseil a feumaidh [[sgàil]] air aghaidh a chur a fhalach a gràinead. Ràn i ann an uamhann aig an sealladh aghaidh fhìor; feargach is nàireach, ghlas an Taibhse i 'na dhachaigh, 'g aontachadh ga saoradh a-mhàin an dèidh dhi geall dhèanamh a thilleadh thuige le a toil fhèin. Line 19 ⟶ 18: Tha Christine reubta eadar a gaol air Raoul, an Biocas òg grinn agus a geasachd leis a' cheòl àlainn gu dorcha an Taibhse. Nuair a tha i 'tuigsinn a bheil a h-aingeal cuideachd 'na Thaibhse an t-Opra a bheil an urra ris na sioraidhean is marbhaidhean, tha i 'gus Raoul a [[pòsadh\|phòsadh]] an uaigneas air shocrachadh air agus a ruith air falbh às a' Pharis -- agus an ruigheachd an Taibhse. Lorg an Phantom a-mach an n-oidhirp agus fad an gnìomh Christine ri Marguerite anns an ~~[[Faust_%28opera%29\|~~Fhaust]] le [[Gounod]], ghoid e i às an àrd-~~urlar~~ùrlar. Sìos 'san dachaigh an Taibhse, tachairidh 'n t-aghaidheachadh deireannach eadar an Taibhse, Christine agus Raoul. === Cò a tha an Taibhse? === ▲[[~~Image~~File:~~Phantomoftheoperalonchaney~~Lon chaney sr.~~jpg~~JPG\|thumb\|200px\|An prìomh-caractar ri dhealbh [[Lon Chaney, Sr.]] in the [[~~TTaibhse~~Taibhse an Opra (film 1925)\|dealbh-film 1925]], an freagarrachadh as ainmeile mus an cleas-ceòlach]] Bha 'n Taibhse air bhreith ri ''Erik'' ann am baile beag dlùth ri [[Rouen]], an mac àrd-chlachair. Ruith e air falbh aig aois òig às an taigh athair, far a robh a gràinead cuspair uamhann ri a phàrantan. Rè h-ùine, thadhail e na fèillean, far a bha e ann am [[foillseachadh-culaidhean-fhanaid]] air fhoillseachadh ris a' "mharbhan beò." Shiubhail e mun cuairt an [[Eòrpa]] agus an [[~~Aisia~~Àisia]] leis na ~~[[Dubh-shiùbhlach\|~~Dubh-shiùbhlaich]]. An-siud, fhuair e ealain lùth-chleasach is cheòlach agus gheuraich e ealantachd mhì-fhallain. Dh'fhàs e cuideachd staoireadair eòlach. Ri ùine, dh'fhàs e ri [[marbhadair]] a' chùirt agus [[innleadair]]n pearsanta dhan [[rìgh\|Rìgh]] an [[Persia\|Phersia]] agus thog e dha sophisticated [[glac]]an dèantach agus tionnsgalan-[[cràidh\|cràidhe]] (mar an [[Punjab Lasso]]). An dèidh do rè na h-ùine, bha 'n t-eagal air an Rìgh a bheil cus fhios aig Erik agus shocraich e air a' cur an dara thaobh dhe. Ach bha Erik cumhachd a theicheadh, ri ùine dèanamh a shlighe air air dham [[A'an ~~Fraing~~Fhraing\|Fhraing]]. Chleachd Erik ealain na h-[[ailtearachd]] agus bhuannaich e còrdadh ri aon den ailtirean ~~[[Paris\|~~Pharis]]' Palais Garnier Taigh-Opra. Fon Taigh-Opra, tha loch fuadain air chruthachadh fad a thogail a' cleachadh ochd taosgair uisgeach, seach draghan leis a' chòmhnard-uisge an làir a mhair èirigh. Gun neach sam bith ga thoirt an aire, thog Erik cuairtean chadhan air na còmhnardan nas ìsle. Seachad air an loch fon-talamh, thog e garadh dha fhèin, far b' urrainn dha fhuireach, air dìon às an sluagh. A bharrachd a bhith 'n innleachaiche agus innleadair iongantach, bha Erik cuideachd neach-ealantachd [[ceòl\|chiùil]], agus thòisich e a thadhal an Taigh-Opra a dh'èisdeachd dhan oprachan agus a ~~bhuintainn~~bhuntainn ris a' chiall dhona nam grèidhear. Seach cha b' urrainn dha aghaidh nochdadh dhan sluagh, ghabh e an dòigh ~~[[tannasg\|~~tannaisg]], a' cleachdadh aineart air chor a chur dubh-chlìs air na grèidhearan agus ga nasgadh ri a thoil. Ghabh e fàth air na saobh-chràbhaidhean nam oibriche agus a fhios mun cuairt na slighean rùnach na togalaich, a' lùthaigeadh cothrom ri uile cuid na togalaich gun a' bith air thoirt an aire. Chuir e uamhann air na daoine siud a dhiùlt a iarraidhean agus mharbh e daoine eadhon ri rabhaidhean. Ge tà, riaraich e gu caomh na daoine gun robh dìleas dha 'gus a ghèill do òrdachaidhean (mar Madame Giry (A' Bh. Giry)). Tòisichidh an sgeul an t-ùirsgeòil nuair tha nighean ~~[[Christine_Daae\|~~Christine ~~Daaé]]~~Daaé a' chòisir an t-Opra air aonachadh agus tha Erik, an Taibhse, ann am gaol leatha air thuiteam. === ~~Freagarrachaidhean~~Àrd-ùrlar === ~~[[Image:phantomcrawford3.jpg\|thumb\|200px\|right\|Michael Crawford ris an Taibhse an t-Opra, le an leth-sgàil ainmail an-dràsda, sa' chleas-ceòlach [[1986]] le [[Andrew Lloyd Weber]].]]~~ ~~[[Image:phantombutler4.jpg\|thumb\|200px\|right\|Gerald Butler ris an Taibhse an t-Opra 'san fhilm seòrsa [[2004 movie]] a' chleis-cheòlach le Andrew Lloyd Weber.]]~~ ''[[Taibhse an Opra de Ken Hill]]'' (1976/1984): [[Cleas-cheòlach]] le [[Ken Hill]], le ealaidhean air chur ri ceòl le [[Charles Gounod~~\|Gounod]]~~, [[Jacques Offenbach\|Offenbach]], [[Giuseppe Verdi\|Verdi]], agus daoine eile▼ ~~=== Àrd-urlar ===~~ ▲''[[Taibhse an Opra de Ken Hill]]'' (1976/1984): [[Cleas-cheòlach]] le [[Ken Hill]], le ealaidhean air chur ri ceòl le [[Charles Gounod\|Gounod]], [[Jacques Offenbach\|Offenbach]], [[Giuseppe Verdi\|Verdi]], agus daoine eile ''[[Taibhse Opra (1986 musical)\|The Phantom of the Opera]]'' ([[1986]]): Musical by [[Andrew Lloyd Webber]] ''Taibhse an Opra'': Cleas-ceòlach le [[Helen Grigal]](leabhar is ealaidhean) agus [[Eugene Anderson]] (ceòl). Air dhèanamh leis an [[Oregon Ridge Dinner Theater]] ann am co-oibreachadh leis an [[Baltimore Actor's Theater]]. Neach-stiùiridh/Neach-teagaisg-dannsa: Helen Grigal. ''[[Taibhse (cleas-ceòlach 1991)\|Taibhse]]'' ([[1991]]): Cleas-ceòlach le [[Maury Yeston]] (ceòl is ealaidhean) agus [[Arthur Kopit]] (faclan) === Filmean === ''[[Taibhse an Opra (film 1925)\|An Taibhse an t-Opraa]]'' ([[1925]]): Nochdadh [[Lon Chaney, Sr.]] ''[[Taibhse an Opra (film 1943)\|Taibhse an t-Opra]]'' ([[1943]]): Nochdadh [[Claude Rains]] ''[[Taibhse Opra nan Each (film 1961)\|Taibhse Opra nan Each]]'' ([[1961]]): Dealbh-èibhinn [[Woody Woodpecker]] ''[[The Phantom of the Opera (film 1962)\|The Phantom of the Opera]]'' ([[1962]]): Seòrsa le [[Hammer Horror]] nochdadh [[Herbert Lom]] ''[[An Taibhse ann am Paras (film)\|An Taibhse am Paras]]'' ([[1974]]): Ainmichte cuideachd ''An Taibhse am Fillmore''; [[cleas-ceòlach chloiche]] air stiùireadh le [[Brian De Palma]] ''Taibhse an Opra'' (1983 movie): Nochdadh [[Maximilian Schell]] agus [[~~Jane Seymour (ban-chleasaiche)\|~~Jane Seymour]] ''[[Taibhse an t-Opra: An Dealbh Gluasad (1989)\|An Taibhse an t-Opra]]'' ([[1989]]): Air stiùireadh [[Dwight H. Little]], nochdadh [[Robert Englund]] ''Il Fantasma dell'Opera'' ([[1998]]): Air stiùireadh [[Dario Argento]], nochdadh [[Julian Sands]] ''[[Taibhse an Opra (film 2004)\|Taibhse an Opra]]'' ([[2004]]): Seòrsa a' chlàir-amhairc mhòir a' chleis-cheòlaich le Andrew Lloyd Webber, le [[Gerard Butler]] agus [[Emmy Rossum]] Line 66 ⟶ 62: ''Turas an Sgàile'' le Nancy Hill Pettengill, iarsmadh dhan ùirsgeul àrsaideach Leroux ''Gineal'' le Becky L. Meadows, iarsmadh eile far a tha mac aig Erik agus Christine ''[[The Canary Trainer]]'' le [[Nicholas Meyer]], ùirsgeul [[Sherlock Holmes]] a tha 'mìneachadh 'rithist an gnìomhadh Leroux ''[[Cidhisearachd]]'' le [[Terry Pratchett]], ùirsgeul [[Saoghal-chlàir]] a bheil a' dèanamh atharrais air an sgeul ''Aingeal an Opra'' le Sam Siciliano, coinnichidh [[Sherlock Holmes]] agus a cho-ogha suas leis an Taibhse ''Druidheachd na h-Oidhche'' le Charlotte Vale Allen, an sgeul an Taibhse ann an àmannan nas nuaidhe == Ceanglaichean a-mach == *{{~~gutenberg~~Commonscat\|~~no=175\|name=~~The Phantom of the Opera}} ~~[[Gnethan:Leabhraichean 1910\|Taibhse an Opra]]~~ [[~~Category~~Roinn-seòrsa:Cultar]] [[Roinn-seòrsa:An Fhraing]] [[ar:شبح الأوبرا (رواية)]]

An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Taibhse an Opra"