An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Poll a' Ghrùthain"

{{TemplateTeamplaid:Baile

| AINM = Poll a'Ghruthain Ghrùthain

| DUILLEAG = [http://www.liverpool.gov.uk Comhairle Cathair Pholl a'Ghruthain Ghrùthain]

Tha '''Poll a' GhruthainGhrùthain''' na bailemòr-Mòrbhaile ann an iar-thuath na [[Sasainn]]. Tha e suidhichte air bruach a-thuatha tuath [[Abhainn na MerseyMhersey]], isagus 's e cathair agus port-mara a tha innte. 'S e 444,500 àireamh-sluaigh a' bhaile. Chuirear ''Learpholl'' air a' chathair anns an nua-Ghaeilge, agus ''Lerpwl'' sa Chuimris. .

Is'S e eadar-theangachadh airbhon ainm Beurla ''Liverpool'' a tha ann anam Poll a' GhruthainGhrùthain, ach is ann óbho Gaeilge aig linn nan Lochlannach "leifir poll" a thanaigthàinig an t-ainm sin obho thùs. Tha an t-ainm a' comharrachadh lon a chaidh don mhuir eadar bruaichean polltach. Ruith am "poll" suas gu ceann far a bheil James Street a' toiseachtòiseachadh 's ansan latha an diugh. Mhair am poll gu toiseach an 19mh linn, nuair a chaidh saibhearachadh air.

Glactar leis go coitianta gur bunaichte a' chathair ann an [[1207]] nuair a bhuail Rígh Iain cairte air a' chathair. Chuireadh saighdearan go h[[Éire|Éirinn]] bhónbhon chala ach bu bheag leasachadh a bha leis a' chathair gu ceann nam bliadhna fada. Cha robh ach mu timcheall 500 duine anann am Poll a' LearrphollGhrùthain gu meadhan an [[16ú16mh linn]]. Mu timcheall céad gu leth bliadhna ásàs dheidh sin, rinneadh paraisdeparaiste asà LearrphollPoll a' Ghrùthain le hAchtAchd ParlaimintePàrlamaid agus thoisich fásfàs air a' chathair. DDh'fhás a cuid malairt le h-ÉirinnÈirinn agus leis na hInnseachanh-Eileanan Siar agus rinneadh brabús mór as an daorsanachd.

B' ée LearrphollPoll a' Ghrùthain am port daorsanas bu mhómhotha san Eorpa bóbho [[1750]] air adhart. Dh'fhás an chathair gogu mórmòr air malairt triantánach: airm, daorsanaich, earraí cadáis á n-easportáil chungu na hAfraiceAfraga, daorsanaich á toirt gogu Meiriceá Thuaidh agus Láir, agus cadás, tombac agus siúcra á n-iomportáil ó na coilínigh. Mu thús an [[19ú linn]] bha 40% de malairtmhalairt an domhain a' dol tro LearrphollPholl a' Ghrùthain. Thoisich na sluaite as ÉirinnÈirinn aga' cur fúthu sa chathair le linn blianta ocracha na [[1840í1840an]] agus roimhe [[1851]], b' as Éirinn don cheathreamh cuid den sluagh.

[[ÍomháFile:Liverpool skyline.jpg|left|250px|thumb|Cathair Learpholl ón Mersey]]

B'ann ré an 19ú linn a tógadh foirgnimh mhóra na cathrach. Lean fás Learrphoill sa [[20ú linn]] agus í ag mealladh inimircigh chuici as tíreantìrean na h-[[An Eoraip|EorpaEòrpa]], Iodáltaich, Breathnaich, Albanaich agus Éireannaich gogu h-àraidh háirithe. Bha os cionn 850,000 duine sa chathair an [[1930]]. Rinneadh ana-scrios air LearrphollPoll a' Ghrùthain ré am "Blitz", ionsaithe buamála na Gearmáine, 80 ar fad, tharla na cinn bu mheasa i mí Bealtaine [[1941]].

TháinigThàinig mall air malairt a' phuirt agus air gniomhacasangnìomhachasan traidisiúntatradaiseanta Poll a' LearphoillGhrùthain ré na [[1970í1970an]]. Bha stailcean agus aimhreitean sa chathair sna [[1980í1980an]] agus mhothaich muintirmuinntir Poll a' LearrphoillGhrùthain nach robh cothrom na féinne á fháil aca bhónbhon riaghaltas aig [[Mairead Thatcher]].