An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "A' Chuideachd Urramach a tà Chum Eòlas Crìosdaidh a Sgaoileadh"

Mar sin chaidh an '''Society in Scotland for Propagating Christian Knowledge''' (SSPCK) a' stèidheachadh le cairt rìoghail ann an [[1709]] agus fhuair iad cead bhon chrùin airson sgoiltean a thogail anns na roinnean iomallach na h-Alba, gu h-àraid air [[a' Ghàidhealtachd]] is [[na h-Eileanan Siar]].

Ann an 1795 bha 323 sgoil gu lèir aca, a ghabh a-steach 96 sgoil-obrach far an do dh’ionnsaich clann-nighean banas-taighe agus snìomh. Dh'fhàs àireamh nan sgoiltean rud beag na bu lugha anns an 19mh linn air sgàth 's gun do thòisich buidhnean eile a bithbhith an sàs ann an fhoghlam cuideachd, ach bha 270 sgoil aca ann an 1872, a bha a' gabhail a-steach 76 sgoil-fuaigheil. <ref>Thomson, D. (1983) ''The Companion to Gaelic Scotland'' d. 262</ref>.

An tòiseachtoiseach cha robh iad soirbheachail le a bhith a' teagasg tro mheadhan na Beurla, air sgàth' 's nach robh na sgoilearan a' tuigsinn ciall nan teacsaichean. Mar sin dh'fhoillsich an SSPCK "Leabhar a Theagasc Ainminnin" ann an 1741 agus [[Eadar-theangachadh a' Bhìobaill gu Gàidhlig|Bìoball Gàidhlig]] ann an 1767 a chaidh a chleachdadh anns a' chiad dà bhliadhna mar "drochaid airson greim nas fhasa fhaighinn air a' Bheurla" <ref>Dorian, N. (1981) ''Language Death''. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, d. 21</ref>. Ach bha e toirmisgte Gàidhlig a bhruidhinn taobh a-muigh nan seòmraichean-teagaisg <ref name="Withers"/>.