An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Croit"

[[File:Shetland crofthouse museum.jpg|thumb|right|250px|CroitTaigh-tasgaidh croitearachd ann an [[Sealltainn]]]]

Is e '''croit''' seòrsa tuathanas beag, fo [[Achd na Croitearachd (1886)]] a lorgar ann an [[GaidhealtachdGàidhealtachd]] na h-[[Alba]].

Tha cruth na tìre an Gaidhealtachd na h-Alba air aobharachadh iomadh ionadan far a bheil piospìos fearann math fa-leth de farsuinneadfarsaingeachd suas ri fichead [[heactair]], cuairtaichtecuairtichte le ceudan de heactairean garbh nan sineadhsìneadh suas gu mullaich nam beann.

Is e a tha ann an croit, an cuid den fearannfhearann mathmhath a tha aig gach teaghlach. Chanar [[Baile Croitearachd]] ris na croitean gu lèir a tha còmhla anns a h-aon aiteàite. Air barrachd an croit aige fhèin, tha roinn aig gach croitear anns a' mhointichmhòintich mun chuairt a' bhaile, agus cead aig gach croitear a chumail aireamhàireamh sònraichte de bheisteanbhèistean air [[mointeachmòinteach cumanta|a' mhointichmhòintich chumanta]] seo. 'S e "an cùl-cinn" a chanar ris an talamh-monaidhmhonaidh seo ann an cuid a dh'àitidheanàitichean, leithid [[an t-Eilean Sgitheanach]].

Mar is tric, bithidh mu choigchòig acair (2 heactair) anns gach croit agus cuid mhointichmhòintich suas ri 70 acair an aghaidh gach croit. Ann cuid de na sgìrean tha na croitean fa-leth nas lugha ach mointeachmòinteach ana-mórmhòr. Anns an [[Eilean Dubh]], air an dara làimh, tha sgìrean far a bheil croitean fa-leth a' cuibhrigeadh suas ri 30 acairean den talamh mhath ach gun mointeachmòinteach cumanta a bhith aca idir.

Is e croitear an t-ainm air fear neo tè a sheilbheas croit agus is e [[croitearachd]] gniomhgnìomh croitear.

Chan eil an cuid a bu mhòthamhotha de chroitean mór gu leòr a gheillghèill beobeò-shlainteshlàinte ris a' chroitear agus, is ann mar sin gum bithidh an cuid a bu mhotha de na croiteareancroitearan ri obair eile cuideachd. Bha croitear-iasgairean gu math cumanta anns na h-eileanan, ach lorgar croitear-tidsearan, agus croitear-fir rathaid tric gu leòr.

Tha dluthdlùth cheangail eadar a' choimhearsnachd croitearachdchroitearachd agus coimhearsnachd nan GaidhealGàidheal.