An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Dail Riata"

Content deleted Content added
b Akerbeltz moved page Dál Riata to Dail Riata: tha an à fada mearachdach
sgioblachadh, a' cur às dhan fhacal Sgaothach (really...)
Loidhne 1:
[[File:Dalriada.jpg|thumb|right|250px|Uine: DálDail Riata]]
B' e seann rìoghachd [[Gaidhealach]] a bha ann an '''DálDail Riata'''. Chaidh a stèidheachadh air an aon talamh ri siorrachd [[Earra-Ghaidheal]] an latha an diugh. Chaidh aonadh a chur air bonn eadar an duthaichdùthaich seo agus rìoghachd nan [[Cruithneach]] den ainm [[Pictavia]] fo [[Coinneach I na h-Alba|Coinneach mac AlpinAilpein]], Rìgh nan [[Gaidheal]], anns a' bhliadhna [[843]].
 
== Na Gàidheil a fagailfàgail EirinnÈirinn: ==
 
Anns an an ceathramh linn tha na seanachaiseanachaidh agus luchd eachdraidh an dùil gun d’thànaig dream mhòr de dhaoine [[CèilteachCeilteach]] gu taobh an iar na h-[[Alba]] bho rìoghachd ann an ceann a tuath [[Èirinn]] den ainm DálDail Riata. ‘Se'S naniad na [[Gàidheil]] a bha seo agus ‘siad's iad a stèidhich rìoghachd DálDail Riata ann an [[Earra-Ghaidheal]] agus ,an ceann còir air ceithir linn eile, a sheas le na [[Cruithneach|Cruithnich]] fo aon rìgh airson an dùthaich ùr den ainm [[Alba]] a bhonn-shuidhicheadh.
Tha e coltach gun d’fhanaigdàinig na Sgaothaichh-Albannaich a dh-[[Alba|dh'Alba]] ann an trì buidhnean bheag fo thriùir cheann-feadhna. ‘Se'S e [[Fearghas]], LathairnLatharna agus Aonghas a bh’airbh' air na trì cheannardcheannardan ud agus ghabh iad sealbh air [[Ceann-tire Tìre]], [[LathairnLatharna]] agus [[Eilean IleÌle]] leis an luchd-leanmhuinn aca.
Cha robh cus trioblaid a' feathamhfeitheamh dhaibh oir bha beag shluaigh a' fuireach air taobh siar [[Alba|na h-Alba]] aig an àm ud agus tha sinn an dùil gun robh na Cruithnich dòchasaldòchasach cuideachadh fhaidhinnfhaighinn bho na Sgaothaichh-Albannaich an aghaidh na naimhdean aca gu deas.
Chaidh Fearghas a chrùnadh ‘na Ard-Rìgh agus bha an dithis eile, LathairnLatharna agus Aonghas, nan àrd-riaghalairibhrìghrean thairis air an fhearann air an do ghabh iad sealbh.
 
== Creideamh: ==
Bha na [[Sgaothaich]]h-Albannaich a' cumail gu creideamh [[Chrìosd]] man àm a ghluais iad a dh' [[Alba]] agus an naomh [[PhadraigNaomh Pàdraig]] air an [[iompaireachd]]iImpireachd ann an [[Èirinn]]. 'SannS ann bho rìghrean Dhail Riada a dh'fhàs [[Eilean Idhe]] gu bhith na chrìdhechridhe airson an creideamh agus eaglais [[Chrìosdaidh]] ann an taobh a tuath [[Breatainn]]. Bha è ainmeil airson na mannaichmanaich aige mar naomhNaomh [[Calum Cille]] agus bhiodh Rìgheanrìghrean bho iomadach duthaichdùthaich air an tiodhlaiceadhtìodhlaiceadh ann. Bha an eilean gu math ainmeil airson fòghlamfoghlam, na sgrìobhaidhean sgoileireal agus an ealan aig [[Abaid Idhe]].
 
== Rìghrean DalDail Riada: ==
Bha na [[Sgaothaich]] a' cumail gu creideamh [[Chrìosd]] man àm a ghluais iad a dh' [[Alba]] agus an naomh [[Phadraig]] air an [[iompaireachd]] ann an [[Èirinn]]. 'Sann bho rìghrean Dhail Riada a dh'fhàs [[Eilean Idhe]] gu bhith na chrìdhe airson an creideamh agus eaglais [[Chrìosdaidh]] ann an taobh a tuath [[Breatainn]]. Bha è ainmeil airson na mannaich aige mar naomh [[Calum Cille]] agus bhiodh Rìghean bho iomadach duthaich air an tiodhlaiceadh ann. Bha an eilean gu math ainmeil airson fòghlam, na sgrìobhaidhean sgoileireal agus an ealan aig [[Abaid Idhe]].
 
== Rìghrean Dal Riada: ==
 
* [[Fearghas]], [[495]]-[[501]]
Line 50 ⟶ 49:
* [[Coinneach I na h-Alba|Coinneach]], [[841]]-[[843]]
 
'Se Coinneach mac AlpinAilpein an Rìgh mu dheireadh aig DalDail Riada oir chaidh an Rìoghachd ùr [[Alba]] a stèidheachadh ann an 843 leleis e fheinfhèin mar Rìgh.