|
[[File:History-kenneth.jpg|thumb|right|Coinneach Mac AilpeinMacAilpein]]
'S e rìgh Albannach a bha ann an '''Coinneach I na h-Alba''' (no '''Coinneach Cruaidh MacAilpein''' no '''An Ferbasach''').
== Rìgh nan Gaidheal, Rìgh nan Cruithneach ==
==Sinnsireach==
'''Coinneach''' ‘''Cruaidh''’ '''Mac Ailpein''':
Phòs seanair Choinneich Choinnich, Eoch (air a neo ‘Achaius’''Achaius'' ann an [[Laideann]]) , bana-phrionnsa [[Cruithneach |Chruithneach]] den ainm Unguia – nighean RighRìgh nan Cruithneach [[Unguis]]. Mar seo bha ceangal aig [[ AlpinAlpean]] agus a mhac, Coinneach, ri teaghlach rioghalrìoghail namnan Cruithneach. ▼
▲Phòs seanair Choinneich ,Eoch (air a neo ‘Achaius’ ann an [[Laideann]]) , bana-phrionnsa [[Cruithneach]] den ainm Unguia – nighean Righ nan Cruithneach [[Unguis]].Mar seo bha ceangal aig [[Alpin]] agus a mhac, Coinneach, ri teaghlach rioghal nam Cruithneach.
Ged a bha càirdeas eadar RighRìgh nan [[Sgaothaich]] (air a neo [[GaidhilGàidheal]] neo ‘''[[Scoti]]’'' san Laideann) agus [[Rìoghachd nan Cruithneach|Rìoghachd]] agus [[Rìghrean nan Cruithneach|Rìghrean]] nan Cruithneach, cha robh a mhòr t-sluaghshluagh Cruithneach no na h-uaislean aca deonachdeònach an leigeal a -steach mar tighearna. Nuair a chaidh na [[Lochlannaich]] is na Cruithnich a chogadh an aghaidh a-chèile, chaisg Coinneach a làmh an àite a dhol a chuideachadh nan Cruithneach – seo ged a bha fios aige gum biodh dùil aig na Lochlannaich cumhachd fhaighinn air dùthaich nan Gàidheal (ris an canar [[Dal-Riada]]) an dèidh dhaibh sgrios a dhèanamh air arm agus uaislean nan Cruithneach.
‘Nuair a chaidh na [[Lochlannaich]] is na Cruithnich a chogadh an aghaidh a-chèile chàisg Coinneach a làmh an àite a dhol a chuideachadh nan Cruithnich – seo ged a bha fios aige gum biodh dùil aig na Lochlannaich cumhachd fhaighinn air dùthaich nan sgaothach (ris an canar ‘[[Dal-Riada]]’) an dèidh dhaibh sgrios a dhèanamh air arm agus uaislean nan Cruithneach.
Thuit Rìgh nan Cruithneach – [[Uen]] – agus a bhràthair [[Bran]] a chogadh nanna Lochlannach agus còmhla riutha bha mòr-bhàs ann am measg nan uaislean is tighearnan eile Cruithneach eile.
Sheas Coinneach a-steach do dhùthaich nam PicteachCruithneach cho luatha sa b’urrainnb' urrainn dha oir bha dùil aige a ghlèidheadh mar pàirt den rìoghachd aige fhèin. ▼
Bha neach eile ann, de’n ainm [[Ured ]], a ghlac an t-slat rìoghail. Chan eil fhios an robh Ured agus Coinneach fàisg air a-chèile mar a bha an rìgh aosd Cruithneach agus mac AlpinAlpein ach ma bha (agus chan eil cinnt sam bith gun robh càirdeas eadar an dithis) cha robh iad ro mheasail air a cheilechèile. ▼▲Sheas Coinneach a-steach do dhùthaich nam Picteach cho luatha sa b’urrainn dha oir bha dùil aige a ghlèidheadh mar pàirt den rìoghachd aige fhèin.
Mar a thachair, thàghthagh na h-uaislean Cruithneach a bha air fhàgail mac AilpeinMacAilpein agus chaidh an cumhachd rioghailrìoghail a spìonadh a làmh Ured agus a thoirt do Choinneach sa bhliadhna 843. ▼▲Bha neach eile ann, de’n ainm [[Ured]], a ghlac an t-slat rìoghail. Chan eil fhios an robh Ured agus Coinneach fàisg air a-chèile mar a bha an rìgh aosd Cruithneach agus mac Alpin ach ma bha (agus chan eil cinnt sam bith gun robh càirdeas eadar an dithis) cha robh iad ro mheasail air a cheile.
▲Mar a thachair, thàgh na h-uaislean Cruithneach a bha air fhàgail mac Ailpein agus chaidh an cumhachd rioghail a spìonadh a làmh Ured agus a thoirt do Choinneach sa bhliadhna 843.
Agus ‘sann's ann mar seo a thainigthàinig an dà rioghachdrìoghachd – Dal Riada agus [[Pictavia]] mar a channarchanar ann an Laideann – ri chèile agus thòisich eachdraidh ar dùthcha fheinfhèin, [[Alba]].
'''==Aistean co-cheangailte:''' ris==
[[Rìghrean na h-Alba]]
| 