An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Rathad-iarainn"
Content deleted Content added
b robot Modifying: et:Raudteetransport |
|||
Loidhne 14:
== Eachdraidh ==
Chaidh turachadh air '''rathaidean nan gad''' ann an [[Sasainn|Sasuinn]] mun bhliadhna 1604. Is ann as fiodh a rinneadh na gadan do na rathadaibh nan gad bu thraithe agus b'e cumhachd eich a tharruinn na uaganain a chaidh orra. Chaidh toiseach air cleachdadh gadan iarainn bho meadhan an 18mh linn, agus bho toiseach an 19mh linn chuireadh
Tha an sgriobhadh eachdraidheil bu sine mu rathad nan gad a' nochdadh ann an cuise laghail Sasunnach a chaidh air eisdeachd an 1604. B'e cnap na cuise gu robh fear seilbh mheinne-ghuail air cuir "tylting rails" tharais air fearann (a bha an seilbh fear eile) eadar beul a mheinn agus laimrig air [[Abhainn na Sebheirn]] ann an Siorramachd Nottinghaim.
Loidhne 26:
Is ann an 1722 a chaidh togail air a' chiad ród-uagain an [[Alba]], eadar [[Ród-uagain Tranent agus Cockenzie|Tranent agus Cockenzie]] air Raon ghuail a Lódaidh, agus is ann an 1754 a chaidh fhosgail air a chiad ród-uagain an [[Eireann]], eadar an slochd ghuail aig Drum Glas an [[Contae Tir Éoghainn]] agus canal leth mhile air falbh.
Thuraich an t-inneal smuid róthadachd aig [[Seumas Bhatt]] ann an 1784, inneal steidhichte a bha seo a chleachd smuid bho goilear fa-leth aig bruthaich gu math iosal. Taobh a-steachd deich bliadhna thoisich an Córnach [[Risteard Trevithick]] a thogail innealan “paisgte” air an robh an goilear na bunachar don inneal fhein agus a chleachd “smuid laidir” aig bruthaicheas suas ri 40 punnd air an oirleach chearnag ( 2.5 ailean). Thog Trevethick inneal smuid fein-ghluasad cho trath ri 1801 agus ann an 1804 rinn e inneal a ruitheadh air gadan airson fear a sheilbh obraichean iarainn agus rathad trama aig Pen-y-Darren an Cymru a Deas. Dhearbh an inneal a thog Trebhethic gum b'urrainn do inneal stoith a tharruinn cuid uagain na sguain, ach cha deach an cleachdadh an aite nan each a bha nan modh tarruinn abhaisteach aig an am.
== Faic cuideachd ==
|