An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Gallaibh"

Content deleted Content added
b robot Adding: la:Caithness
b robot Removing: it:Caithness; cosmetic changes
Loidhne 1:
[[ImageFile:CaithnessTraditional.png|230px|right|thumb|Gallaibh]]
[[ImageFile:Caithness.jpg|thumb|230px|right|Sealladh air [[Halkirk]] bho Bheinn Freiceadain.]]
Is e an sgìre as fhàda dhan tuath air tìr mhòr de [[Gàidhealtachd na h-Alba]] a tha anns a' [[Gallaibh|Ghallaibh]] ([[Beurla]]: ''Caithness''). Tha i suidhichte air ceann an ear de oir-thuath na h-[[Alba]], le Linne a' Phentland dhan thuath. Chan eil crìoch aige le sgìre eile ach [[Cataibh|A' Chataibh]] a' mhàin.
 
== Dualchas & Eachdraidh ==
Tha dualchas Gaidhealach aig a' Ghallaibh a dh'aindeoin a h-ainm,<ref>Old Statistical Account</ref> ach tha an dualchas sin air crionadh gu mòr. Thadhal na [[Lochlannaich]] gun teagamh, ach chan eil ainmean àite na sgìre a thoirt fianais ris a' bheachd gun do stèidhich Lochlannaich bailtean-fhearann idir. Ged a tha eachdraidh Lochlannach aig na h-eileanan den [[Arcaibh]] agus de [[Sealtainn]] dhan thuath, tha eachdraidh Lochlannaich aig iomadh baile sios cost an ear na Sasuinn [[Ioirc]] mar eisimplir, neo Cathair [[Corcaigh]] an [[Eirinn]] tòrr nas soilleir na eachdraidh "Lochlannaich" na Gallaibh.
 
Loidhne 16:
== Bailtean ==
Is e [[Inbhir Uige]] a tha suidhichte air an taobh searach, [[prìomh-bhaile]] na sgìre. Tha an taigh staile "Pultney Town" agus càla meadhanach mòr aig a' bhaile.
Tha [[Inbhir Theòrsa]], dara bhaile a' Ghallaibh air a' chòst a tuath. Is ann aig [[Scrabster]], baile [[Iasgach|iasgaich]] 2 mhile dhan iar a Inbhir Theòrsa a tha an [[aiseag]] airson an Arcaibh. Tha flacais niuclasachd aig [[Dùn Raith]].
 
== Taigh Iain Ghròit ==
[[ImageFile:Haventje John oGroats.jpg|thumb|right|200px|Taigh Iain Gròit]]
Tha a' Ghallaibh ainmeil airson "Taigh Iain Gròit", far an robh [[Na Tìrean Ìsle|Duitseach]] don b'ainm Iain a ruith aiseag dhan Arcaibh uaireigin anns an linn [[Liog Hainseatachd|Hainseatachd]]. Bha fàradh an aiseig seo a' cosgadh [[gròt]]. A rèir na h-ughdarrasan Turasachd tha Taigh Iain Ghròit aig a' phuing as fhada dhan thuath air Tìr Mhòir na h-Alba. Gu mi-fhortunach chan eil seo fior: Tha [[Ceap Wrath]] anns a' [[Cataibh|Chataibh]] aig ceann siar den chòst an thuath nas fhaisge air [[Mùl a' Thuath|a' Mhùl]].
 
== Rianachd na Sgìre ==
Bha a' Ghallaibh na siorrachd fa-leth sios gu 1974, nuair a chaidh eagar ùr air riaghaladh ionadail na h-Albainn, bho 1974 gu 1996 bha da inbhe de riaghaltas ionadail air feadh Alba. Rè an uine sin bha a' Ghallaibh na sgìre (le comhairle sgireil) de Roinn na Gaidhealtachd. Chaidh ath-reiteachadh air riaghaltas ionadail na dùthcha a-rithist ann an 1996, chaidh a' Ghallaibh air a pasgadh a-steachd ris roinn ùr don ainm "'''A'Ghaidhealtachd'''". Mhair siostam rianachd stèidhichte air na sgirean de 1974 airson deichead eile gu Giblean 2007, nuair a chaidh ath-eagarachadh air a' Chomhairle, a tha an diugh air an roinneadh airson aobharan rianachd eadar trì sgìrean. Tha a' Ghallaibh pàirt den sgìre a thuath.
 
== Iomradh ==
<references/>
 
== Ceanglaichean a-mach ==
* [http://www.scots-online.org/grammar/nnscots.htm Beurla na Gallaibh]
* [http://www.caithness.org Larach-lìon Coimhearsnachd na Gallaibh]
 
== Faic cuideachd ==
[[Siorrachdan na h-Alba|Siorrachdan traidiseanta na h-Alba]]
 
Loidhne 46:
[[ga:Gallaibh]]
[[is:Caithness]]
[[it:Caithness]]
[[ja:ケイスネス]]
[[la:Caithness]]