An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Rathad-iarainn"
Content deleted Content added
layout |
|||
Loidhne 1:
[[Image:Railwayyard.jpg|right|thumb|Rathad-iarainn]]
'S e siostam-ghiùlain a tha anns an '''rathad-iarainn''' a tha steidhichte air rathad sònraichte a bhitheas a' breith agus a' steornadh na [[carbad]]an sònraichte dha. ▼
== Inntrigeadh ==
▲'S e siostam-ghiùlain a tha anns an '''rathad-iarainn''' a tha steidhichte air rathad sònraichte a bhitheas a' breith agus a' steornadh na [[carbad]]an sònraichte dha.
Is e cruth an [[rathad|rathaid]], dà ghad [[iarann|iarainn]], co-shinte agus teannaichte sios air bunachar freagaireach.
Line 14 ⟶ 12:
Aig a' charr as simplidh chan eil dith ach air rathad singilte goirid agus carbad a-mhàin. Bha cuid de na h-ionadan-bhradain air an abhainn Tatha a' cleachdadh rathadan-iarainn mar seo [[iasg|eisg]] a ghiulainn suas dhan rathad-dubh eadar [[Peairt]] is [[Dùn Deagh]] sìos ris na [[1990an]].
==
Chaidh turachadh air '''rathaidean nan gad''' ann an [[Sasainn|Sasuinn]] mun bhliadhna 1604. Tha an sgriobhadh eachdraidheil bu sine mu'n teicneolas seo a' nochdadh an cuise laghail- b'e cnap na cuise gu robh fear seilbh mheinne-ghuail air cuir "tylting rails" tharais air fearann (a bha an seilbh fear eile) eadar beul a mheinn agus laimrig air Abhainn na Sebheirn ann an Siorramachd Nottinghaim.▼
▲Chaidh turachadh air '''rathaidean nan gad''' ann an Sasuinn mun bhliadhna 1604. Tha an sgriobhadh eachdraidheil bu sine mu'n teicneolas seo a' nochdadh an cuise laghail- b'e cnap na cuise gu robh fear seilbh mheinne-ghuail air cuir "tylting rails" tharais air fearann (a bha an seilbh fear eile) eadar beul a mheinn agus laimrig air Abhainn na Sebheirn ann an Siorramachd Nottinghaim.
Mun bhliadhna 1609 dh'fhuair fear a Shiorramach Nottinghaim don b'ainm Beaumont taic air meinne-ghuail air Bruaiche na Tyne an Ear-Thuatha na Sasuinn, thug e leis iomadh innlean nach robh aithnichte anns an Ear-Thuath na Sasuinn aig an am- nan measg Sniomhairean Talmhuinn agus coinceap rathad nan gad. Thug muintir Ear-Thuath na Sasuinn ri na h-innlean seo, bu sonraichte rathaidean nan gad agus chaidh leasachadh nan raointean-ghuail mu Caisteal Nuadh air Taidhne air adhart gu luatha. Thogadh ficheadan de rathaidean nan Gad eadar beul-meinnibh agus laimrigibh aibhne. Bha rathaidean nan gad, neo '''Ródan-Uagain''' mar a chaidh orra, cho dluth cheangailte ri leasachadh na sgire gun deach iad fo far-ainm '''"Newcastle Road"''' roimhe deireadh an 17mh linn.
Cha robh an cuid bu mhor de na rodaibh-uagain seo nas fhada na ceithir neo coig cheud meatair agus gu robh iad a' claonadh gu ire mhor bho beulmheinn chun laimrig, is ann mar sin a bhiodh carbadan lan nan ruithe "leis a' bhruaich" fo cumhachd tarruinn talmhuinn agus chuireadh eich ri feum a tharruinn na carbadan aotrom air ais ris a' mheinn.
Chaidh leasachadh air an teicneolas mean air mhean- bho meadhan an 18mh linn chuireadh cinn iarrainn air na gadaibh fhiodh agus ro dheireadh an linn rinneadh gadan-ruithe as iarainn leaghta. Thanaig cuibhlicean iarainn a-steachd as deidh 1750 agus ro deireadh an linn rinneadh an siud 's an seo
Is ann an 1722 a chaidh togail air a' chiad ród-uagain an [[Alba]], aig Cockenzie air Raon ghuail a Lódaidh, agus is ann an 1754 a chaidh fhosgail air a chiad ród-uagain an [[Eireann]], eadar an slochd ghuail aig
Thuraich an t-inneal smuid róthadachd aig [[Seumas
== Faic cuideachd ==
* [[Trèana]]
[[
[[ar:سكة حديدية]]
|