B' e Gnothach Dharien oidhirp mhì-shealbhach le Rìoghachd na h-Alba air tuineachas a stèidheachadh aig Aoidh Phanama ann an Camas Dharién aig deireadh na 17mh linn.[1] Bha Darien air a mholadh le Sir Uilleam Paterson, stèidhichear Banca Shasainn, do na h-Albannaich mar àite a bha freagarrach ri malairt taobh an iar 's taobh an ear dà cheann Ameireagaidh. Bha dùil ann gum biodh an t-àite aig teis-meadhain malairt an t-saoghail, le longan a' luchdadh is a' di-luchdadh air costaichean a' Chuain Sèimh is a' Mhuir Charaibich.[2]

Air a' cheann thall ge-tà, dh'fhàillig air an iomairt air sgàth cion taic bho Rìgh Uilleam II (Alba) a dhiùlt gnùis a thoirt don ghnothach an dèidh gearanan bho mharsantaich Shasannach. Fhuair cuid de stàitean tìr-mòr Ameireagaidh agus cuid de na h-eileanan as fhaisge a bha fo uachdaranachd Shasainn òrdagh gun dad a reic ris an luchd-imrich.[3] An ceann bliadhna, thug ionnsaighean leis na Spàinntich air na h-Albannaich gèilleadh agus an t-àite fhàgail aca. Bhàsaich mu 2,000 neach-imrich uile gu lèir le plàigh is gainne, agus ann an Alba, cha do shòr iad a' choire a chur air an Rìgh airson fàilligeadh na h-iomairt air fad.[4]

Bhon a chaidh cuid mhòr de mhaoin na dùthcha a chur an seilbh Gnothach Dharien, dh'fhàgadh mòran teaghlaichean beartach air a' Ghalltachd ann an airc agus eaconomaidh na h-Alba gu math nas miosa dheth.[5]  

Iomraidhrean deasaich

  1. Hidalgo, Dennis R. (2001), "To Get Rich for Our Homeland: The Company of Scotland and the Colonization of the Darién", Colonial Latin American Historical Review 10 (3), ISSN 1063-5769
  2. Salacela
  3. Devine, Tom (2003), Scotland's Empire 1600–1815, Lunnainn: Allen Lane, ISBN 0-7139-9498-3
  4. Ross, David [1998] (1998): “From 1603 to the Union”, Scotland History of a Nation, Dàmhair 1999 deas., An Fhionnlainn: Lomond Books, td. 214. ISBN 0-947782-58-3. 
  5. Prebble, John (1968), The Darien Disaster, New York: Holt, Rinehart and Winston