Coimpiutaireachd sa Ghàidhlig

Tha Coimpiutaireachd sa Ghàidhlig a toirt a-steach:

• Sgrìobhadh sa Ghàidhlig air coimpiutair
  • Bhith comasach air na sràcan a sgrìobhadh air na fuaimreagan: à è ì ò ù, È, é, ...
  • Dearbhadh litreachaidh
  • Na h-ascairean a sgrìobhadh gu ceart ann am facail leithid: ’S
  • Gun téid na tàthanan ‘-’ a làimhseachadh gu ceart aig deireadh nan loidhnichean
    • nach bi h-, t-, n- aʼ crochadh
    • gun nochd tàthanan ann an àitichean iomchaidh airson facal fada a bhriseadh
  • Goireasan leithid co-fhaclair (thesaurus) agus faclairean a bhith faisg air làimh

• Bhith ag obair tro mheadhan na Gàidhlig air coimpiutair
  • Bathar-bog a tha ag obrachadh tro mheadhan na Gàidhlig
  • Làraichean-lìn eadar-ghnìomhacha a tha ag obrachadh tro mheadhan na Gàidhlig
  • Briathrachas coimpiutaireachd sa Ghàidhlig
  • Brabhsair-lìn a chur air dòigh gus am faigh thu Gàidhlig mar chànan obrach agus Gàidhlig mar phrìomh roghainn sna làraichean-lìn iol-chànanach

• Stuth Gàidhlig a stòradh ʼs a chomharradh ann an dòigh iomchaidh
  • Còdaichean-cànain eadar-nàiseanta: gd, GLA, 7c
  • Unicode agus còdadh charactar: UTF-8, UTF-16; NFC, NFD
  • Tionndadh stuth bho chòdachaidhean charactar eachdraidheil: ISO-8859-1

• Goireasan airson na Gàidhlig air an Eadarlìon
  • Faclairean
  • Corpas (DASG)
  • Uicipeid
  • ODP (dmoz), 7c
  • Tobar an Dualchais, 7c
  • Cleasan airson goireasan Beurla a chur gu feum airson na Gàidhlig
    • Cleachdadh Google mar chorpas
    • Google “<cuspair> bheil” gus fiosrachadh a thaobh <cuspair> fhaighinn sa Ghàidhlig

• Comhairle a thaobh bathar-bog eadar-theangachadh gu Gàidhlig

• Connaltradh sa Ghàidhlig air an Eadarlìon
  • Liostaichean puist-d leithid Gaidhlig-B
  • Bùird-bhratha leithid Fòram na Gàidhlig
  • Blogaichean
  • Làraichean soisealta (nach marainn) leithid AbairThusa

• Goireasan eile connaltraidh sa Ghàidhlig
  • Teacsadh ro-innseach air fónaichean-làimhe, 7c
  • Teacs gu labhairt
  • Labhairt gu teacs

• Dealbhachadh iomchaidh a dhèanamh air làraichean-lìn iol-chànanach

• Goireasan coimpiutaireachd agus Eadarlìn airson Gàidhlig a ionnsachadh

Sgrìobhadh sa Ghàidhlig air coimpiutair

Sràcan

Bhith comasach air sràc a sgrìobhadh air na fuaimreagan, ʼs e seo aʼ chiad ceum agus an ceum as cudromaiche ann a bhith aʼ sgrìobhadh sa Ghàidhlig air coimpiutair. Oir tha na sràcan cudromach: tha iad ag atharrachadh ciall nam faclan. Agus mur am bi iad ann, cuiridh iad an dearbhadh litreachaidh a dholaidh.

MS-Windows

Ma ʼs e meurchlàr cruaidh na Rìoghachd Aonaichte (UK physical keyboard) a thʼ aig aʼ choimpiutair (fear le !"£ os cionn 123), tha e sìmplidh na sràcan a chur air dòigh le bhith aʼ taghadh aʼ mheurchlàir bhuig (keyboard driver) UK Extended tron Control Panel. An uair sin bidh na sràcan riʼm faighinn gu furasta anns a h-uile prògram air aʼ choimpiutair. Chan eil UK Extended aʼ cur dragh air sgrìobhadh na Beurla; leis a sin tha e sàbhailte meurchlàran sam bith eile, “UK” mar eisimpleir, a sguabadh às mur am bi fios agad fhéin gu bheil thu gan iarraidh. Seachain gu h-àraid am meurchlàr “Gaelic” no “Scottish Gaelic” aig Microsoft, oir chan eil e math idir! Tha duilleag aig SMO le barrachd fiosrachaidh. Tha am meurchlàr “Irish” aig Microsoft glé mhath airson Gàidhig na h-Albann, ach chan eil adhbhar a bhith ga thaghadh a-nise, oir tha an UK Extended aʼ dèanamh a h-uile rud a tha Irish aʼ dèanamh agus barrachd. Thoir an aire: tha e nas fheàrr prògraman eile a dhùnadh mus cuir thu UK Extended an sàs, air neo bith iad fhathast aʼ cleachdadh aʼ mheurchlàir a bhʼagad roimhe.

Tha am meurchlàr Whacking Sandy fiùʼs nas fheàrr na UK Extended. Tha e gu math sìmplidh rʼa chur an sàs, ach feumaidh cead Admin a bhith agad air aʼ choimpiutair. Tha e co-chòrdail ri UK Extended a thaobh sgrìobhadh ann an Gàidhlig na h-Albann no Gàidhlig na h-Éireann: chan fhaic thu diofar sam bith. Ach tha e nas fheàrr oir tha e aʼ toirt dhut tòrr a bharrachd: na cromagan turracha “ ” ‘ ’ agus iomadh iomadh rud eile. ʼS e tionndadh a thʼ ann den mheurchlàr Whacking Latin aig John Cowan.

Ma ʼs e meurchlàr cruaidh nan Stàitean Aonaichte (US physical keyboard) a thʼ aig aʼ choimpiutair (fear le !@# os cionn 123), am meurchlàr bog as fheàrr bho Microsoft, ʼs e “US International”. Ach chan eil sin ro mhath idir, oir tha e ag atharrachadh aʼ phutain [ ' ] a tha a dhìth airson ascair a sgrìobhadh ann an Gàidhlig no ann am Beurla. Ma tha cead Admin agad, an rud as fheàrr ʼs e am meurchlàr bog “Moby Latin” aig John Cowan a chur an sàs. Tha Moby Latin an aon rud ri Whacking Latin, ach fhadʼs a tha Whacking Latin airson meurchlàr cruaidh na Rìoghachd Aonaichte, tha Moby Latin airson meurchlàr cruaidh nan Stàitean Aonaichte.

Tha seann dòighean ann, cuideachd: am putan AltGr a chumail sìos fhadʼs a tha thu aʼ taidhpeadh àireamh neònach air an numeric keypad: AltGr+0232 airson è mar eisimpleir. Ach tha na dòighean sin gu math slaodach agus ciotach, agus air leth doirbh air laptop far nach eil numeric keypad ceart ann.

Macintosh

Tha beagan fiosrachaidh aig SMO.

Ceanglaichean a-mach

• Modal Coimpiutaireachd airson na Gàidhlig aig Sabhal Mòr Ostaig